کاخ پاسارگاد شیراز، معروف ترین و زیباترین نماد شکوه هخامنشیان

یکی از آثار باستانی جذاب برای همه ما ایرانی ها در شهر شیراز، کاخ پاسارگاد شیراز است که به نوعی نشانگر فرهنگ اصیل ایرانیان است. با تحقیق در مورد کاخ پاسارگاد شیراز استان فارس مشخص شده است که شهر پاسارگاد به دستور خود کوروش کبیر ساخته شده و مقبره کوروش هم در این منطقه که بین دو شهر شیراز و اصفهان واقع شده است، قرار دارد. کاخ پاسارگاد کوروش کبیر فقط یک بنای باستانی نیست، بلکه با روزگارانی گره خورده است که هخامنشیان یکی از قدرتمندترین حکومت های دنیا را داشتند. بقایای امروزی پاسارگاد طی چندین کاوش و حفاری در سال های ۱۹۲۸، ۱۹۴۹ و ۱۹۶۱ میلادی کشف شده است، باستان شناسان در طول این حفاری‌ ها اطلاعات بسیار مفیدی در رابطه با تاریخچه امپراتوری هخامنشی به دست آورده اند.

هر ساله تعداد زیادی از گردشگران چه از داخل و چه از خارج ایران برای بازدید کاخ پاسارگاد می آیند. مجموعه باستانی کاخ پاسارگاد یکی از بهترین جاهای دیدنی شیراز و البته پرافتخارترین بنای باستانی کشورمان است. جالب است بدانید که کاخ پاسارگاد یکی از ۱۰ بنای ایرانی ثبت شده در یونسکو نیز هست. اما قبل از آن باید اطلاعات مهمی را درباره تاریخچه کاخ پاسارگاد شیراز و قسمت های مختلف آن بدانید. در ادامه با ما همراه باشید تا این اطلاعات را در اختیار شما قرار دهیم. همچنین با دیدن تصاویر کاخ پاسارگاد شیراز بیشتر لذت خواهید برد.

تاریخچه کاخ پاسارگاد شیراز

اشاره کردیم که شهر پاسارگاد که شهر سلیمان هم نامیده می شود و به کاخ پاسارگاد سعادت آباد نیز معروف است، در منطقه ای بین دو شهر اصفهان و شیراز واقع شده است و قدمت آن مربوط به دوره هخامنشیان است. بناهای اصلی پاسارگاد شامل باغ بسیار بزرگ و باشکوه در کنار دو قصر و کاخ زیبا با ستون های فراوان و بسیار بزرگ بود.

در آن دوران به دلیل عبور رود پلوار از این منطقه، پاسارگاد بسیار سرسبز و خوش آب و هوا بوده است، همین موضوع سبب شده که بسیار پیش از تاسیس حکومت هخامنشی، در این منطقه سکونت وجود داشته باشد. پس تمدن حاضر بسیار قدیمی تر است. باستان‌ شناسان تاریخچه حضور انسان‌ ها در منطقه پاسارگاد را به دوران میانه سنگی نسبت داده‌ اند. حال اگر در مورد هخامنشیان بگوییم، تاریخچه آشنایی هخامنشیان با این منطقه به زمان حمله‌ آن ها به ایران و شکست ماد‌ها باز می ‌گردد، در آن دوران کوروش کبیر آخرین پادشاه ماد‌ها را در نزدیکی منطقه پاسارگاد شکست داد و حکومت خود را آغاز نمود. لازم به ذکر است کوروش در ابتدای تشکیل حکومت هخامنشی در مناطقی مختلفی مانند بابل، انشان و هگمتانه اقامت داشت و مشغول و فتح مناطق اطراف سرزمین فارس بود. سال ها بعد کوروش کبیر تصمیم به ساخت پایتخت امپراتوری هخامنشیان گرفت.

احتمالا کاخ و قصرهای مجلل قدیمی را در برخی فیلم ها دیده باشید؛ می توانید چنین حسی از بناهای پاسارگاد در گذشته داشته باشید. در این بین کاخ پاسارگاد شیراز نماد اصلی شکوه و قدرت کوروش هخامنشی بود.

پاسارگاد در دشتی به ارتفاع ۱۹۰۰ متر از سطح دریا و در حصار کوهستان قرار دارد تا از گزند دشمنان در امان باشد. در سده هفتم قمری اتابکی از سلغریان پارس در نزدیک آرامگاه کورش بزرگ مسجدی ساخت که در آن از سنگ کاخ‌ ها استفاده شده ‌بود. بعدها و به مناسبت جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در سال ۱۹۷۱ این سنگ ‌ها دوباره به جاهای اصلی خود بازگردانده شدند.

بر اساس مدارک و شواهد موجود نام پاسارگاد برای نخستین بار در دوره هخامنشی مطرح می‌شود که از لحاظ مکانی به دشتی اطلاق می‌شود که کوروش بزرگ به عنوان مرکز فرماندهی خود برگزید و در آن اقدام به ساخت بناها و کاخ هایی نمود.

دوران پارینه سنگی زمانی است که مرزهای جلگه وسیع پاسارگاد شکل گرفته است که از همان زمان محل استقرار کالای امن و مناسب برای اقوام مختلف بود. وجود کوهستان های متعدد در اطراف جلگه، تشکیل دشت سرسبز مرغاب و هم چنین تشکیل رودخانه دائمی پلوار یا رود مادی در این منطقه باعث شده بود تا پاسارگاد به مهم ترین مرکز فرمانروایی هخامنشیان تبدیل شود. بعد از ساخت شهر پاسارگاد به دستور کوروش کبیر، این منطقه به عنوان پایتخت فرمانروایی هخامنشیان انتخاب شد. بر اساس شواهد موجود، وسعت قسمت اصلی شهر پاسارگاد حدودا ۱۶۰ هکتار بوده که توسط دشت مرغاب احاطه شده بود.

آرامگاه کوروش کبیر از قرن هفتم در دوره اسلامی به علت شکوه سنگ های به کار رفته در این مجموعه های این مکان، بناهایش را به سلیمان نبی نسبت داده اند و خود پاسارگاد هم به نام مشهد ام النبی یا مشهد مادر سلیمان معروف شد. به مقبره مادر سلیمان شهرت یافت. این آرامگاه که در اطرافش سنگ های بزرگ و گران قیمتی داشت، در قسمت های میانی باغ سلطنتی پاسارگاد قرار داشت. یک مسجد با مناره های بلند هم در اطراف این آرامگاه از قرن دهم تا قرن چهاردهم میزبان نمازگزاران بود. امروزه سال های زیادی از آن دوران می گذرد؛ متاسفانه رفت و آمد اقوام مختلف در طول سال و بلایای طبیعی، بخش اعظمی از شکوه بناهای پاسارگاد آن زمان را از بین برده است.

بنیانگذار کاخ پاسارگاد

دلایل بسیاری مطرح است که ساخت این کاخ فوق العاده را به کوروش کبیر نسبت می دهند. از گواهی‌ هایی که مورخان یونانی و رومی بر جای گذاشته اند مشخص است که اعتقاد آن ها به ساخت کاخ توسط کوروش بوده است. این نظریه به چند دلیل دیگر استوارتر می شود.

 آرامگاه کوروش بزرگ که ساخته خود او بود، از نظر طراحی نقشه و کاربرد نما پردازی در میان باغ بزرگ پاسارگاد با کاخ های دروازه، نشانگر این است که طراح همه این سازه ها یکی بوده و نتیجه سلیقه کوروش بزرگ بوده‌اند. کتیبه سه زبانه ایلامی، پارسی باستان و اکدی بر روی جرزها و درگاه های آن سه کاخ بیانگر آن است که آن ها با کورش ارتباط داشته اند. همچنین نوع معماری و به خصوص شیوه سنگ ‌تراشی و بست‌ های پاسارگادی قدمتی هر چند کوتاه بر معماری تخت جمشیدی را که از آغاز دوره داریوش بزرگ شروع شد، نشان می‌ دهد و به ویژه در نقوش، که از سنت‌ های کشورهای مختلف گرفته شده ‌اند این مورد واضح تر است.

آثار سنگ تراشان لودی و ایونی در نوع تراش سنگ ها و ابزار و آلات سنگ‌ تراشی مشخص هستند. بنابراین با مجموعه این موارد شکی نیست که بناهای پاسارگاد با کورش بزرگ آغاز شده‌ اند و ارتباطی با کوروش جوان ندارند.

البته لازم به ذکر است که تکمیل برخی از کاخ‌ های موجود در این مجموعه و بازسازی کاخ پاسارگاد تا زمان پادشاهی داریوش اول به طول انجامید. برخی بخش های موجود پس از دوران حکومت هخامنشی در این منطقه ساخته شده اند. اسکندر پس از فتح ایران به دلیل آن که خود را ادامه دهنده راه کوروش کبیر می دانست، دستور داد چندین سرباز به صورت ۲۴ ساعته از مقبره کوروش محافظت کنند.

معماری کاخ پاسارگاد شیراز

می توان گفت که برای معماری و ساخت کاخ پاسارگاد ذوالقرنین شیراز و در حالت کلی بناهای مختلف مجموعه پاسارگاد، از ترکیب طرح های معماری در یونان، مصر و بین النهرین استفاده کرده اند. معماری به سبک اورارتو، بیشترین تاثیر را بر نحوه معماری بناهای دوره هخامنشی داشتند. به همین دلیل بود که معماری مقبره کوروش، شباهت زیادی به مقبره زیگورات داشته است.

گویا هنگامی که کورش در سال ۵۴۵ پیش از میلاد سارد (پایتخت لیدی، شهری در غرب ترکیه امروزی) را به تصرف درآورد به شدت تحت تأثیر بناهای مرمرین شاهان لیدی قرار گرفته‌ است. در کاخ تناسب جذاب سنگ های مرمر تیره و روشن، مخصوصا در پایه‌ ها، جلب نظر می ‌کند. این سنگ ‌ها از اطراف شهر سیوند مرودشت آورده شده ‌است.

دشت پاسارگاد در قسمت شمالی استان پارس و میان رشته کوه های زاگرس در فاصله۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است. میانگین ارتفاع دشت از سطح دریا ۱۸۵۰ متر است که وسعتی حدود ۱۹۰ کیلومتر مربع را در بر می‌ گیرد. همانطور که گفتیم قدمت منطقه پاسارگاد بر اساس پژوهش های باستان‌ شناسی به دوره میانی پارینه سنگی می رسد. اما شاخص ‌ترین دوره فرهنگی دشت پاسارگاد، دوره هخامنشی است.

برای معماری و ساخت بناهای منطقه باستانی کاخ پاسارگاد شیراز، از مصالحی مانند سنگ، آجر، خشت و چوب استفاده شده است. از خشت برای پرکردن حفره ‌های دیوار و لایه‌ گذاری روی سکوها بهره می بردند؛ سقف اکثر بناها از جنس چوب بود و بیشتر از چوب درختان کلفت سرو استفاده می شد. منطقه پاسارگاد منطقه حاصلخیز و پر بارشی بود و از این رو برای ساخت ملات بنا از نوعی قیر سیاه طبیعی استفاده می شد که تا حد زیادی از نفوذ آب جلوگیری می کرد.

سنگ سیاه مرمر و سنگ کبود هم بخشی از سازه های مجموعه پاسارگاد را تشکیل داده بودند. حتی طبق شواهد، شخص کوروش کبیر دستور داده بود تا کاخ پاسارگاد شیراز را طوری بسازند که علاوه بر باغ سلطنتی داخل شهر، نمای زیبایی از دشت بیرون را هم ببیند. در دوران هخامنشیان، به زیبایی و استفاده از طرح های مختلف در معماری کاخ ها و بناهای مختلف اهمیت زیادی داده می شد. آخرین مرحله از ساخت کاخ پاسارگاد کوروش شیراز امروزی هم مربوط به تزئین بنای آن بود که بدین منظور بیشتر از سنگ آهکی سفید شبیه مرمر، سنگ سخت کبود و سنگ سیاه استفاده می شد.

بنای باستانی پاسارگاد شیراز

از دیدنی ترین های جذاب و زیبا در مجموعه باستانی شیراز، باغ پاسارگاد است که در اطراف آرامگاه کوروش قرار دارد. پردیس پاسارگاد، باغ شاهی پاسارگاد و پردیس کوروش از نام هایی است که مجموعه باستانی شیراز به آن معروف است. از این آثار باستانی، اثرات کمی به جا مانده است که در این مجموعه دیده می شود. مجموعه پاسارگاد شیراز، در واقع از باغ های ایرانی است و با معماری خاصی ساخته شده است. کاخ های زیادی نیز در این مجموعه بنا شده بود که امروزه از بین رفته است.

 عمارت های تابستانی و استخرهای آب در این باغ ساخته شده است. این مجموعه در آن زمان در مسیر عبور آب قرار داشت که با دیوار های بلند احاطه شده بود. گردشگران و جهانگردان از این باغ بازدید کردند و با عنوان پرشین گاردن مطالب و کتاب هایی نگارش کردند. باغ پاسارگاد شیراز، به نام پردیس کوروش نیز مشهور است که بر اساس معماری اولین باغ های ایرانی طراحی شده است.

در زمان هخامنشیان، کوروش باغ شاهی شیراز را به یکی از زیباترین باغ ها با استفاده از درخت های متنوع، گل های زیبا و پرندگان مختلف تبدیل کرد. این باغ یکی از باغ های جذاب و منحصر به فرد بود. این باغ نمای زیبایی از آب نما داشت.

جاهای دیدنی کاخ پاسارگاد شیراز

کاخ پاسارگاد شیراز، تنها یکی از بناهای مجللی بوده که کوروش کبیر دستور به ساخت آن ها در شهر پاسارگاد داده بود. این مورد را سفرنامه نویسان مختلفی که در طول تاریخ به پاسارگاد سفر کرده اند هم تایید می کنند. با اینکه امروزه بخش زیادی از این آثار و بناها از بین رفته است، اما آشنا شدن با تمامی قسمت ها و درک شکوه و عظمت پاسارگاد شیراز در گذشته خالی از لطف نخواهد بود. این مجموعه دربرگیرنده سازه های باشکوه و مختلفی چون آرامگاه کوروش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی است. در ادامه به معرفی قسمت های مختلف مجموعه پاسارگاد شیراز می پردازیم:

• مقبره کوروش پاسارگاد

این آرامگاه را می توان به نگینی در جلگه پهناور کاخ پاسارگاد شیراز تشبیه کرد. همانطور که قبلا اشاره کردیم برای معماری این آرامگاه از ترکیب طرح یونانی و مصر باستانی استفاده شده است.

مقبره حاضر را می توان به عنوان محبوب‌ ترین اثر به جا مانده از دوران هخامنشی دانست، سالانه گردشگران بسیاری تنها برای بازدید از مقبره کوروش به مجموعه پاسارگاد مراجعه می‌ کنند. آرامگاه کوروش که در بخش جنوبی پاسارگاد قرار گرفته است، قدمتی بیش از ۲۵ قرن دارد. جالب است بدانید که کاخ پاسارگاد شیراز مقبره کوروش در زمان حیات کوروش و دستور وی ساخته شده است.

 مساحت آرامگاه در حدود ۱۵۶ متر مربع با ۱۱ متر ارتفاع است. این بنا ظاهری ساده و معمولی دارد و معماری آن بیشتر شبیه به نیایشگاه های باستانی ایرانی است.

• مسجد اتابکی پاسارگاد

اتابکی نام همان مسجدی است که در قرن دهم در نزدیکی آرامگاه کوروش کبیر ساخته شد. قرار دادن ستون های بزرگی که از کاخ شاهنشاهی آورده شده بود، زیر پایه اصلی بنای این مسجد بود. جالب است که تا حدود ۵۰ سال قبل، بقایای این مسجد هنوز هم باقی مانده بود. مراسم های بسیار زیادی در طول تاریخ در مسجد اتابکی برگزار شده است. امروزه این ستون‌ها به محوطه اصلی در نزدیکی کاخ پاسارگاد شیراز منتقل شده‌ اند و کتیبه‌های عربی روی آن‌ها نیز هنوز قابل مشاهده هستند.

• کاروانسرای مظفری پاسارگاد

با توجه به اینکه تعداد زیادی از کاروان ها و اقوام مختلف در جلگه پاسارگاد مستقر می شدند یا از آنجا عبور می کردند، یک کاروانسرا در آن اطراف ساخته شد. برای ساخت این کاروانسرا که در زمان اتابکان فارس تاسیس شده است، از سنگ های سفید خود کاخ کوروش استفاده شده است.

این بنا مساحتی در حدود ۲۰۸ متر مربع  دارد. جالب است بدانید که کاروانسرای مظفری را با استفاده از سنگ هایی که از کاخ های کوروش دزدیده شده بود، ساخته اند. در میان این سنگ های دزدیده شده چندین کتیبه نیز وجود داشت، امروزه این کتیبه ها به موزه ای در شهر شیراز به نام موزه هفت تنان منتقل شده است.

طراحی این بنا به دلیل استفاده از سنگ های غیر هم شکل، نامنظم بوده و شکل جذابی به آن بخشیده است. این کاروانسرا دارای ایوانی به عرض ۳۰ متر است که منظره ای از شهر باستانی دارد. در نزدیکی کاروانسرای مظفری، قبرستانی وجود دارد، لازم است بدانید که سنگ قبر های موجود در این قبرستان نیز همان سنگ های دزدیده شده از کاخ ها است.

• سنگ نگاره انسان بالدار

در این مجموعه سنگ نگاره های بسیاری وجود دارد که هنر و ظرافت ساخت آن ها شما را متحیر می کند. یکی از محبوب ترین سنگ نگاره ها انسان بالدار است که نقش موجود بر روی این سنگ نسبت به سایر سنگ نگاره ها سالم تر باقی مانده و جزئیات بیشتری دارد. سنگ نگاره انسان بالدار، نشانده دهنده تصویر مردی با تاج و ریش است که چهار بال در اطرافش دارد، ارتفاع نقش انسان بالدار با احتساب تاج ۲۹۰ سانتی متر می‌ باشد.

در این سنگ نگاره تصویر نیم رخ مردی قابل مشاهده بوده که به مرکز تالار کاخ نگاه می کند، باستان شناسان بر این باورند که حجار این سنگ نگاره قصد داشته ورود این مرد به تالار را به تصویر کشد. حالت دستان این مرد به نوعی ادای احترام تعبیر شده است، زیرا دست چپ او پنهان شده و دست راستش بر روی سینه اش قرار دارد. بر تن این مرد لباسی بلند و بدون آستین با تزئیناتی شبیه به گل، پوشانده شده است. در این نقش ۴ بال اطراف مرد مشاهده شده که دو بال به سمت بالا و دو بال به سمت پایین می باشد.

بال ها با نقش های ظریف حجاری های زیبایی شبیه به پولک تزئین شده است. مهم ترین و جالب ترین بخش مشاهده شده در این سنگ نگاره تاجی است که بر روی سر این مرد قرار دارد، این تاج به صورت کامل از پیشانی تا پشت سر مرد را پوشانده است، برجستگی های موجود در تاج نشان دهنده جنس فلزی تاج بوده و طبق نظر باستان شناسان جنس آن از طلا می‌ باشد.

بر روی این تاج دو شاخ قوچ مشاهده می‌شود، بر روی شاخ ها ۳ دایره شبیه به خورشید قرار گرفته است و بر روی هر یک از دایره ها جسمی شبیه به کوزه وجود دارد، در دو طرف این کوزه ها چندین برگ وجود داشته و در کناره های تاج ۲ مار کبری قابل مشاهده است.

همین امر سبب شده است که این تاج بسیار عجیب و شگفت انگیز به نظر رسد. در ساخت سنگ نگاره انسان بالدار از فرهنگ مناطق مختلفی الهام گرفته شده است، به عنوان مثال تاج عجیب موجود در آن مربوط به فرهنگ مصر باستان بوده و بال های مرد موجود در سنگ نگاره را از آثار هنری آشوری ها الهام گرفته اند، همچنین برای لباس مرد از لباس ها سنتی ایلامی استفاده شده است.

انگار که کوروش با این نماد می‌خواسته نشان دهد که ایران بر چهار گوشه عالم حکومت خواهد کرد. تصویر شاخ قوچ نیز یادآوری از توجه ایرانیان باستان به این حیوان خاص است. قوچ در فرهنگ ایرانی نماد از فر کیانی یا همان نماد فروهر به‌حساب می‌آید. صلاحیت تمام پادشاهان ایرانی باید توسط فر کیانی تأیید می‌شد و این نشانه شاخ قوچ نیز بدین خاطر است.

گفتنی است که حدود یک قرن پیش و در سال ۱۲۴۵ هجری شمسی، نوشته‌ای برجسته در بخش بالایی این سنگ نگاره وجود داشت که به سه زبان فارسی باستانی، بابلی و عیلامی نوشته شده بود. بخش‌های بسیاری از این کتیبه در همان زمان نیز آسیب دیده بود و با تلاش محققان، فقط بخشی از آن که «من کوروشم که شاه است و هخامنشی زاده» ترجمه شده است و هیچ ارتباطی با تصویر مرد بالدار ندارد.

• کاخ اصلی پاسارگاد

کاخ پاسارگاد شیراز با مساحت ۳۱۹۲ متر مربع ، در فاصله ۱۳۰۰  متری شمال شرق مقبره آرامگاه کوروش قرار دارد و از یک تالار مرکزی با دو ایوان غربی و شرقی تشکیل شده است. این کاخ محل اصلی فرمانروایی و زندگی کوروش بوده است و برای ساخت آن هزینه و زحمت زیادی کشیده شده است. سنگ سفید مرمر نما، سنگ آهکی سیاه و سنگ ماسه ای کبود، بیشترین مصالحی هستند که در ساخت کاخ پاسارگاد شیراز نقش داشته اند.

یکی از معروف ترین کاخ‌ های مجموعه است که رنگ سفید و سیاه موجود در نمای آن زیبایی دو چندانی به آن بخشیده است. تزئینات بسیار زیبای موجود بر روی ستون های این کاخ وجود دارند که طراحی آن ها نظر هر بیننده ای را به خود جذب می ‌کند. طراحی این کاخ نشان دهنده معماری دوران هخامنشی می باشد. معماری و اشیاء کشف شده در کاخ اختصاصی سبب شده است که باستان شناسان این کاخ را محل اقامت کوروش بزرگ بدانند.

مجموعه کاخ اختصاصی از یک تالار اصلی و دو ایوان در شرق و غرب کاخ تشکیل شده است. همچنین گفته می شود در گذشته دو اتاق در یکی از ایوان های کاخ وجود داشت که امروزه تخریب شده است. تصویری که روی درهای کاخ می بینید شاه هخامنشی با لباس پادشاهی است. در بخش جنوبی کاخ نیز کتیبه ای در بالای جرز سنگی مشاهده می شود که در آن کوروش کبیر خود را معرفی نموده است. در بخش شرقی کاخ، سکویی بر روی ایوان مشاهده می شود، جالب است بدانید که طبق شواهد موجود کوروش کبیر از روی این سکو، باغ های اطراف کاخ را مشاهده می‌کرده است.

• کاخ بارعام پاسارگاد

این کاخ برای پذیرایی روزانه از پادشاه و بستگانشان بوده که دارای هشت ستون، چهار ایوان و دو اتاق بوده است. از این عمارت شیک و مجلل تنها یک ستون بلند بر جای مانده که در منطقه پاسارگاد قابل مشاهده است. بر فراز یکی از درگاه‌ های این کاخ، یکی از قدیمی‌ترین کتیبه ‌های میخی ایران را می بینید که به سه زبان فارسی باستان، عیلامی و بابلی متن «من کوروش شاه هخامنشی هستم» نوشته شده است.

کاخ بارعام مکانی در واقع کاربردی مانند سازمان ملل امروزی داشته است که در حدود ۲۵ قرن پیش مورد استفاده قرار می گرفت. همین امر سبب شده است که اندیشمندان، افکار کوروش کبیر را ارزشمند بدانند و از او به عنوان اولین مدافع حقوق بشر یاد کنند.

رنگ ستون های این کاخ سفید بوده و بالا و پایین آن ها سیاه می باشد. لازم به ذکر است که سایر ستون های موجود در تالار اصلی در دوران اتابکان جهت ساخت مسجدی در کنار مقبره کوروش، به نزدیکی مقبره انتقال یافت، اما امروزه ستون ها را به جای اصلی  خود باز گردانده اند.

• کاخ دروازه پاسارگاد

یکی دیگر از کاخ های مهم در پاسارگاد که شبیه کاخ دروازه ملل در تخت جمشید است، کاخ دروازه پاسارگاد است. این کاخ دارای یک تالار با وسعت ۷۰۰ متر مربع و سقفی با ستون های سنگی است.

در ادامه با ورودی کاخ پاسارگاد آشنا خواهیم شد.

در مجموعه تاریخی پاسارگاد ۳ کاخ کشف شده است که از میان آن ها، کاخ دروازه، به عنوان ورودی اصلی به این مجموعه شناخته می‌شود. مساحت این کاخ که در بخش شرقی پاسارگاد قرار گرفته، در حدود ۷۲۶ متر مربع می‌باشد، کاخ دروازه ظاهری بسیار شبیه به کاخ دروازه ملل، واقع در تخت جمشید دارد.

کاخ دروازه امروزه از بین رفته و تنها بقایای اندکی از آن باقی مانده است. طبق نظر باستان شناسان تالار اصلی این کاخ دارای ۸ ستون از جنس سنگ بوده است، ارتفاع ستون ها ۱۶ متر تخمین زده می‌شود، همچنین مساحت این تالار ۶۸۶ متر مربع بوده است. لازم به ذکر است که زیر ستون های سیاه رنگ ستون های تالار کاخ دروازه در زیر خاک کشف شده اند و در این مجموعه نگهداری می شوند. تالار اصلی این کاخ دارای دو درب اصلی و دو درب فرعی بوده است، همچنین لازم است بدانید که باستان شناسان موفق به کشف دو اتاق نگهبانی کاخ دروازه شده اند.

• آرامگاه کمبوجیه

آرامگاه کمبوجیه با نام برج سنگی نیز شناخته می شود که در مورد آن نیز صحبت شده است. این مجموعه در ناحیه‌ شمالی محوطه کاخ‌ ها قرار گرفته‌ است. شکل ظاهری این بنا مربعی بوده و حدود ۱۴ متر ارتفاع دارد.

در ساخت بنا از معماری مذهبی و تدفینی استفاده شده است. اشمیت اعتقاد دارد که در گذشته این بنا محلی برای لوازم سلطنتی، مذهبی و درفش شاهانه بوده‌است. برخی نیز بر این باورند که آرامگاه کمبوجیه برای پسر کوروش کبیر بوده و یا متعلق به مقبره کاساندان متعلق به همسر کوروش است. هم چنین تعدادی از افراد می گویند که آرامگاه کمبوجیه در زمان گذشته یک آتشکده بوده است.

کعبه زرتشت بنایی چهارگوش است که در مجموعه نقش رستم قرار گرفته است. عده‌ای این محل را به علت شباهت آن با مقبره کوروش در کاخ پاسارگاد استان فارس و زندان سلیمان (کمبوجیه)، آرامگاه یکی از شاهان یا بزرگان هخامنشی می دانند.

• برج سنگی پاسارگاد

می توان گفت که برج سنگی از قدیمی ترین بناهای مجموعه پاسارگاد است و تاریخچه آن به اولین سال های تشکیل حکومت هخامنشی باز می‌گردد.  این مجموعه به صورت برجی چهارگوش با ارتفاعی تقریبا ۱۴ متر ساخته شده است. آرامگاه کمبوجیه و یا زندان بردیا نام های دیگری هستند که بر روی برج سنگی گذاشته شده اند.

 باستان شناسان تا کنون در مورد موارد استفاده از برج به توافق نرسیده اند. احتمال دارد برج سنگی آرامگاه کمبوجیه و یا آتشکده هخامنشیان باشد. همچنین عده ای از باستان شناسان گفته اند که برج سنگی محل نگهداری اسناد دولتی در آن زمان بوده است. شکل کلی این برج مستطیل شکل بوده اما امروزه تنها یک دیوار آن سالم باقی مانده و سه طرف دیگر تخریب شده اند.

۲۹ پله موجود در بخش شمال غربی مجموعه پاسارگاد راه رسیدن به برج سنگی هستند. طراحی این بنا بسیار جالب بوده و بلوک ها سنگی به شکلی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند که تشخیص آن ها از یکدیگر بسیار دشوار است. همچنین گفته می شود که در ساخت بنای زرتشت از این برج الهام گرفته شده است.

• تنگ بلاغی گذرگاه یا شکارگاه

در قسمت جنوب غربی مجموعه باستانی پاسارگاد شیراز، تنگه‌ای به طول ۱۲ کیلومتر وجود دارد. این تنگه که رود پلوار در آن در جریان است، یکی از قدیمی ترین گذرگاه‌های منطقه به شمار می رود. البته در گذشته به خاطر عبور رودخانه و درختان انبوه و فضای جنگلی، امکان عبور از داخل تنگه وجود نداشت و تنها راه گذر از آن مسیر باریکی بود که در کمر کوه وجود داشت.

سال هاست که تنگه بلاغی مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته و دلیل این اهمیت هم فقط قدیمی بودن آن نیست و دلایل دیگری هم دارد. به عنوان مثال در دوران هخامنشی، مراکز امپراطوری هخامنشیان را به هم متصل می کرده و در سال های اخیر هم به واسطه وضعیت آب و هوایی، عبور رودخانه و همچنین پوشش گیاهی اش، محل زندگی گونه های مختلفی از حیوانات و پرندگان وحشی بوده است. البته به خاطر شکار بی رویه و بی تدبیری در این مورد، این روزها کمتر حیات وحشی در آن‌جا دیده می شود.

• مادر سلیمان یا تل تخت پاسارگاد

صفه عظیم در قسمت شمال شرقی مجموعه کاخ پاسارگاد شیراز، تل تخت نام دارد که محل ارگ سلطنتی کوروش کبیر بوده است. البته به دلیل مرگ کوروش، ساخت این بنا تکمیل نشد و بعدها از آن به عنوان پناهگاه سربازان یونانی استفاده می شد.

در پی تغییراتی که هشت سال پس از کوروش در این بنا داده شد، پله های تل تخت به دژ تبدیل شده اند. امروزه نقش های جالبی بر روی دیواره ای این بنا قابل مشاهده است که توسط سنگ تراشان آن زمان بر روی سنگ ها تراشیده شده اند. لازم به ذکر است که این بنا سال ها پس از حکومت هخامنشی، توسط یونانی ها مورد استفاده قرار می گرفت. آثار ارزشمند موجود در تل تخت در زمان حمله اسکندر مقدونی به پاسارگاد غارت شده است.

این دژ از بخش‌ های مختلفی مانند تالارهای ستون‌ دار، اتاق، سکو و انبار تشکیل شده که حدود ۳۰ سال پیش توسط باستان شناسان کشف شدند. به تل تخت، دژ داریوش یا تخت مادر سلیمان هم گفته می ‌شود.

• کوشک ها

کوشک ها نیز در مجموعۀ باغ شاهی به نوعی مکمل آب نما‌ها بوده و امروزه تنها بقایای کمی از آن‌ها در شرق و جنوب محدودۀ باغ مرکزی باقی مانده است. ساختار این دو کوشک به نوعی طرح ساده و خلاصه شده ای از نقشه کاخ های پاسارگاد و مرکز‌ ثقل این محوطۀ خرم بوده و به تعبیری طرح دقیقی از منظره سازی و ادغام معماری با طبیعت می باشند.

این دو کوشک که به کوشک های A وB معروف هستند، به نظر می آید به همراه کاخ P ورودی های یک محوطه ۳۰۰×‌۲۵۰ متر مربع بوده اند که همان باغ یا پردیس شاهی بوده است‌. کوشک A امروزه ساختاری عریان داشته و بازسازی ارائه شده توسط استروناخ بر مبنای تخمین است. بقایای کرسی کف شده اتاق مرکزی ۹۰/۷ * ۴۵/۱۰ متر مربع مساحت دارد .

کوشک B که در گزارش های قدیمی به ” کوشک باغ ” موسوم شده بود نیز در فاصله ۱۲۰ متری شمال کاخ S  قرار دارد این بنا که از وضعیت بسیار بهتری نسبت به کوشک A برخوردار است دارای یک سکوی چهار گوش از سنگ های تراشدار به وسعت حدود ۱۵/۱۰ × ۷۰/۱۱ متر مربع است‌. این ابعاد شامل شالوده های احتمالی ایوان های ستوندار قرینه یکدیگر در پهلوهای شمال شرقی و جنوب غربی و دو طرف دیگر می گردد‌. در این بنای کوچک اتاقی سنگ فرش شده در بخش مرکزی آن ها به ابعاد  ۱۰/۱۰ × ۶۰/۱۱ متر‌مربع قرار داشته و دو در ورودی وسیع در دیوارهای عرضی بنا‌ها و در مقابل هم قرار دارد‌. کف ها نیز با سنگ های کم و بیش مستطیل شکل ساخته شده در نیمه جنوب غربی اتاق در رج های منظم چیده شده اند‌.

استروناخ تخمین می زند که کوشک B فضایی به وسعت ۲۴ × ۲۱ متر مربع را اشغال می کرده، در حالی که کوشک A در مجموع ۷۵/۱۹ × ۲۱ متر مربع وسعت داشته است. همچنین با توجه به وسعت و با قرار گرفتن در مسیر اختصاصی‌، که شاه بی تردید بین دو کاخ اصلی خویش می پیموده‌، کوشک‌ B بایستی از اهمیت خاصی برخوردار بوده باشد.

• مجموعه پادشاهی

کاخ اختصاصی پاسارگاد شیراز در فاصله ۱۳۰۰ متری شمال شرقی مقبره کوروش واقع شده است. وسعت کلی این بنا ۳۱۹۲ متر است. بعضی از بناهای محوطه پاسارگاد شیراز شخصی و اختصاصی بوده اند و به کوروش بزرگ و خانواده او تعلق داشتند.

بر بالای ورودی های اصلی و فرعی پاسارگاد شیراز تصاویری از شاه بر روی دیواره ها حکاکی شده اند؛ هم چنین بالای ورودی اصلی این محوطه، سند حکمیت کوروش بزرگ با خط میخی به سه زبان ایلامی، فارسی باستان و بابلی نوشته شده است که معنی ساده آن به من کوروش شاه هخامنشیان مربوط است. قدمت کاخ اختصاصی یا کاخ نشیمن از تخت جمشید بیشتر است و برای ساخت آن از کاخ های یونانی ایده گرفته‌ اند.

• باغ شاهی پاسارگاد

باغ شاهی پاسارگاد یا پردیس پاسارگاد، نام اولین باغ ایرانی است که معماری آن الگویی برای ساخت باغ های بعدی بوده است. همچنین در ساخت برخی از باغ های کشور هند نیز از باغ شاهی الگو برداری شده است. متاسفانه چیز زیادی از شکوه این باغ در دوران کنونی بر جای نمانده است، با این وجود باغ شاهی پاسارگاد در سال ۲۰۱۱ در فهرست آثار یونسکو ثبت شده است. آبراهه های زیبا، پل های چشم نواز و قصر (کوشک) های بی نظیر در باغ سلطنتی پاسارگاد، زیبایی های آن را دوچندان کرده است.

مجموعه باغ ایرانی پاسارگاد به نام های پردیس کوروش، پردیس پاسارگاد و باغ شاهی نیز شناخته می شود. لازم به ذکر است که شکل کلی باغ را نیز طبق ایده و نظر کوروش بزرگ ساخته اند، باستان شناسان معتقدند که جای درختان را نیز خود شخص کوروش کبیر تعیین کرده است، سایر بخش های باغ نیز زیر نظر وی ساخته شده است.

طبق شواهد موجود درون این باغ چندین باغ کوچک و دو ساختمان وجود داشته است که به مجموعه کلی باغ در باغ گفته می شده است. دو ساختمان موجود در این باغ محل استراحت افراد بوده است. در تفسیرهای موجود از پردیس پاسارگاد، این باغ را به بهشتی بر روی زمین تشبیه کرده اند. از سایر بخش های موجود در این باغ می‌توان به دو کوشک، سیستم آب رسانی به گیاهان و پل باغ اشاره کرد.

• آبراهه های باغ شاهی

آبراهه­ های شناخته باغ شاهی بیش از ۱۱۰۰ متر طول دارد. آنها نشان دهنده وضعیت اولیه گذرگاه­ ها و درختان و چمنزارها در باغ می باشند. آبنماها بجز جنبه تزئینی و زیبایی­ بخشی، کار آبیاری باغ را نیز به خوبی انجام می ­داده است. باغ شاهی آب مورد نیاز خود را از طریق انشعاب­ هایی که از رودخانه پلوار جدا می­ شده تأمین می کرده است.

در مسیر آب چندین و چند آبنما و همچنین حوضچه‌ های چهارگوش سنگی تعبیه شده بود تا آب به خوبی در مسیر باغ چرخش داشته باشد و تمام گیاهان را آبیاری کند. این جوی آب از رودخانه پر آب پلوار یا چشمه‌ بناب منشعب می شد و نهایتا به پردیس کوروش می رسد. بد نیست بدانید که تا به امروز حدود هزار و ۱۰۰  متر از آب نماهای این باغ کشف و از خاک بیرون کشیده شده‌ اند.

آبنماها از دو قسمت تشکیل شده است: جوی عبور آب و حوضچه ها

در هر ۵/۹ تا ۵/۱۳ متر جوی یک حوضچه وجود دارد، که حوضچه­ ها در ابتدا عمل تقسیم آب و آرام کردن سرعت آب در مسیر جوی­ ها را انجام می داده است. ابعاد دهانه داخلی این حوضچه­ ها ۸۷ در ۸۷ سانتیمتر و عمق آنها حدود ۵۲ سانتیمتر است. عمق و دهانه جوی­ های سنگی حدود ۲۵ سانتیمتر و لبه حوضچه­ ها و جوی ­ها حدود ۱۵ تا ۱۶ سانتیمتر است.

• محوطه مقدس پاسارگاد

محوطه مقدس این مکان معنوی و آیینی مهم در مجموعه پاسارگاد که در ۲ کیلومتری شمالی آرامگاه کوروش قرار دارد. وجود دو پایه و یک سکوی مطبق سنگی به ارتفاع تقریبی دو متر باعث با ارزش بودن این محوطه شده است که نمادهایی هم از رستم دستان در آن به چشم می خورد.

در مصر به آرامگاه هایی با سقف صاف و دیوار های زاویه دار، مصطبه می‌گویند که در اینجا نیز می بینیم. کاربرد دو سکوی موجود در محوطه مقدس به طور دقیق مشخص نبوده، طبق نظر برخی باستان شناسان این دو سکو مذبح اهورامزدا و آناهیتا می باشند، عده ای دیگر بر این باورند که افراد از این دو سکو برای اهدای هدایا به آناهیتا و میترا استفاده می‌کرده اند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کوروش کبیر از این سکو ها به عنوان نیایشگاه استفاده می‌کرده است.

• پل پاسارگاد شیراز

پل پاسارگاد شیراز در فاصله ۱۵۰ متری از غرب کاخ دروازه قرار گرفته است. بقایای جامانده از این پل در سال ۱۳۴۲ کشف شد. ساختار ظاهری این پل به این صورت است که دو دیوار از جنس سنگ آهکی در کناره ها و پنج ردیف سه ستونی در وسط آن‌ها است. قدمت پل به اواخر دوره هخامنشی و یا پس از آن مربوط است.

چرا نام پاسارگاد برای باشکوه ترین شهر و عمارت هخامنشیان گذاشته شد؟

معنای کلمه پاسارگاد در اصل به معنای نیکان روزگار است. نام اصلی و باستانی شهر پاسارگاد نیز چیزی شبیه «پَسَرگَد» بوده و تلفظ امروزی به این شکل درآمده که باز هم درست است. جالب است بدانید که رابطه‌ ای میان این نام و «پارس» نیست. نام پاسارگاد از نام قبیله شاهان پارسی یعنی قبیله پاسارگاد گرفته شده که آنان که گُرز گران می‌کشند معنی می داده است.

همچنین در تئوری بعدی گفته شده که پاسارگاد ممکن است تغییر یافته پارسه گراد باشد که معنی آن «شهر پارس» است. گراد و گورد و گرد (مانند دستگرد) معنی شهر می‌ دهد و در زبان پارسی و عربی به صورت کوره بکار می‌ رود. مانند کوره اردشیر و کوره دهات. هلوک اظهار داشته که ممکن است نام ایلامی این محل در اصل بدرکاتا بوده باشد.

اگر اهل مطالعه تاریخ باستان باشید، حتما با نام تاریخ هرودوت آشنا هستید. هرودوت در کتاب تاریخی معروف خود، از نام پاسارگاد برای عده ای خاص از اقوام ایرانی استفاده کرده است که اتفاقا قوم هخامنشیان را هم جزو آن ها می داند. البته در این کتاب واژه «پارساگد» را هم می بیند که در معنای اردوگاه قوم پارس است. البته در ابتدا نام پاسارگاد بر مجموعه کنونی گذاشته نشده بود. با گذشت زمان، این نام بر روی کاخ پاسارگاد شیراز و منطقه اطراف گذاشته شد.

در کل اختلاف نظرهای بسیاری در مورد نامگذاری پاسارگاد وجود دارد اما با وجود اینکه ۲۰۰ سال از تغییر نام دشت مرغاب به پاسارگاد می ‌گذرد هنوز علت تغییر مشخص نیست. هرودوت در کتابش نوشته که پاسارگادی نام مهم ترین قوم و عشیره پارسیان بوده و هخامنشیان از همین طایفه برخواستند. بعد از آن کتزیاس، پزشک یونانی که در ایران زندگی کرده بود نام پایتخت کوروش را به کار برد. اما مجموعا در میان نوشته‌ های صاحب نظران می توان به این نتیجه رسید که نام اصلی پاسارگاد چیزی شبیه به “پسرکد” بوده که از اسم قبیله شاهی پارسیان اقتباس شده است.

ثبت جهانی کاخ پاسارگاد

این مجموعه جزء معدود آثاری است که در فهرست میراث فرهنگی جهان یا همان یونسکو، به ثبت رسیده است. پاسارگاد تاریخ پرافتخار ایران و ایرانی را روایت می‌کند. در وهله اول باید خاطر نشان کنیم پاسارگاد اولین پایتخت بزرگ‌ترین حکومت پارسی، یعنی حکومت هخامنشیان است. مجموعه پاسارگاد، در سال ۱۳۸۳ خورشیدی بر اساس بندهای یکم، دوم، سوم و چهارم معیارهای فرهنگی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

معیار اول این است که پاسارگاد نخستین نشانه بارز معماری سلطنتی هخامنشی است. معیار دوم پایتخت شاهنشاهی پاسارگاد است که کوروش بزرگ با مشارکت مردمان گوناگون امپراطوری ‌خود آن را ساخت. این حرکت به صورت یک مرحله بنیادی در تحول هنر و معماری کلاسیک ایران نقش دارد. معیار سوم شناخته شدن محوطه باستان شناختی پاسارگاد با کاخ‌ ها، باغ‌ ها و آرامگاه کوروش بزرگ بنیان‌ گذار سلسله هخامنشی، به عنوان یاد بودی استثنایی از تمدن هخامنشیان در ایران است. معیار چهارم وجود مجموعه چهار باغی پادشاهی که در پاسارگاد بنیان گذاشته شده به صورت نمونه‌ ای مادر برای این‌ گونه معماری و طرح‌ ریزی در آسیای غربی است.

کاخ پاسارگاد شیراز کجاست؟ نحوه دسترسی

اگر حدودا ۱۲۰ کیلومتر از شهر زیبای شیراز به سمت اصفهان حرکت کنید، به نزدیکی سعادت آباد می رسید. از اینجا به بعد کافیست تا مسیر روستای مادر سلیمان را دنبال کنید و تابلوهای پاسارگاد را ببینید.

در حالت جزئی تر دو مسیر برای دسترسی خواهید داشت.

برای دسترسی به آدرس پاسارگاد کوروش از مسیر اول از شهر زیبای شیراز عبور خواهید کرد و وارد جاده شیراز – مرودشت خواهید شد. این مسیر حدود ۱۳۴ کیلومتر است. در این مسیر بعد عبور از مرودشت، وارد بزرگراه سعادت شهر – صفا شهر خواهید شد. مسیر را با کمک تابلوهای راهنمایی به ‌سمت پاسارگاد ادامه دهید تا نهایتا به دشت مرغاب برسید. زمانی که از تپه‌ های دشت مرغاب بالا بروید، دشت سحر انگیز پاسارگاد کوروش را خواهید دید.

در حالت دوم شما می‌توانید از مسیر اصفهان به سمت شیراز حرکت کنید و سپس به مرودشت برسید. برای این کار باید خودتان را به بزرگراه آباده – صفاشهر یا همان بزرگراه شماره ۶۵ برسانید. بعد عبور از صفاشهر، وارد بزرگراه سعادت شهر – صفاشهر شده و مسیر را به‌سمت دشت مرغاب ادامه دهید.

 دسترسی با وسایل نقلیه عمومی

جالب است بدانید که شما می‌ توانید با تاکسی یا اتوبوس نیز خودتان را از شهر شیراز به پاسارگاد برسانید.  بهترین مسیر دسترسی از این طریق پایانه شهید کاراندیش و علی ابن حمزه شیراز است. در این پایانه امکان استفاده از اتوبوس و تاکسی های بین شهری وجود دارد. البته باید در پلیس راه از مسیر پیاده شده و خودتان را به پایانه تاکسی سعادت شهر برسانید و از آنجا با تاکسی های سعادت شهر – پاسارگاد، راهی مجموعه تاریخی پاسارگاد شوید.

قطار اصفهان –  شیراز نیز در ۵ کیلومتری سعادت شهر توقف دارد. شما می ‌توانید در این ایستگاه از قطار پیاده شده و با تاکسی‌ های موجود در ایستگاه قطار، خودتان را به مجموعه کاخ پاسارگاد شیراز برسانید.

پاسارگاد شیراز از روی نقشه

محل قرارگیری بلوار پاسارگاد در منطقه ۴ شیراز است و از محل های پاسارگاد، قالیشویی، پاییز و سراج عبور می کند. یکی از معابر اصلی این محل ها، بلوار پاسارگاد است که از خیابان های مهم شهر شیراز به حساب می آید.

بلوار پاسارگاد همچنین به معابر مهم دیگری مانند بلوار پاسارگاد شرقی، بلوار پاسارگاد غربی، بلوار سفیر جنوبی، شهید باهنر جنوبی، خسروی، صفایی جنوبی، پرنیان، سراج، پاسارگاد ۱۱ و پاییز متصل شده است.

جایگاه سازه های مختلف در مجموعه پلان پاسارگاد کوروش

• آرامگاه کورش بزرگ در جنوب
• تل تخت و استحکامات آن روی یک تپه در شمال محوطه اصلی
• مجموعه سلطنتی در مرکز محوطه اصلی که شامل بقایای ساختمان دروازه، تالار عمومی، قصر مسکونی و باغ سلطنتی می‌شود
• زندان سلیمان در شمال مجموعه

اطلاعات بازدید کاخ پاسارگاد

قیمت ورودی بلیط کاخ پاسارگاد شیراز و بازدید از مجموعه برای گردشگران داخلی ۵ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۵۰ هزار تومان می باشد. هزینه کاخ پاسارگاد برای عموم مردم بسیار مناسب است. امکان بازدید از مجموعه در فصول بهار و تابستان از ساعت ۸.۰۰ الی ۱۹.۰۰ وجود دارد که ۱۹:۳۰ پایان بازدید است. در زیر شماره تماس کاخ پاسارگاد شیراز  برای دو محوطه و ساعت بازدید کاخ پاسارگاد آورده شده است.

شماره تماس حفاظت محوطه: ۰۷۱۴۳۵۸۲۲۳۰

شماره تماس پایگاه پاسارگاد: ۰۷۱۴۳۵۸۲۷۹۰

– کاخ پاسارگاد شیراز تا چه ساعتی باز است؟

همانطور که گفتیم ساعت بازدید کاخ پاسارگاد تا ۷ عصر می باشد اما امکان بازدید از اماکن نزدیک به گیت تا ساعت ۱۹.۳۰ هم وجود دارد.

بهترین زمان بازدید از کاخ پاسارگاد

پاسارگاد شهر شیراز از نظر اقلیمی و آب و هوایی کوهستانی-مدیترانه‌ای و زمستان‌هایی همراه با سرمای نسبتا زیاد و تابستان‌ هایی معتدل دارد. زمان مناسب برای سفر به این منطقه در روزهای بهار و پاییز است. همانطور که در تصاویر کاخ پاسارگاد نیز مشخص است این مجموعه باستانی در این فصول بسیار دلفریب است. در تابستان دمای هوای این ناحیه بسیار بالا می رود و ساعت کاری کاخ پاسارگاد در مواقع ظهر مناسب گردش و پیاده روی نخواهد بود. در زمستان شاهد کاهش دما خواهیم بود. بنابرین می توان گفت که در بهار و پاییز شاهد دمای معتدل تری هستیم.

همچنین باید توجه داشته باشید که به دلیل باز بودن فضای این ناحیه امکان وزش باد در بهار وجود دارد که هرچه به اواسط این فصل نزدیک تر شوید وزش باد کمتر خواهد شد. در پاییز نیز بهتر است تا در ماه های مهر و آبان به این منطقه سفر کنید، چون در ماه آذر میزان بارش باران بیشتر می شود و همین طور دما خنک تر خواهد بود.

جاهای دیدنی نزدیک

ای کاش تمامی بناهای جذاب و دیدنی لوکیشن کاخ پاسارگاد هم اکنون با شکوه گذشته باقی مانده بودند. اما منطقه پاسارگاد چنان قدمتی دارد که الان هم جزو بهترین آثار باستانی کشورمان است. اکثر جاهای دیدنی در نزدیک کاخ پاسارگاد شیراز را در قسمت های قبلی معرفی کردیم که شامل بخش های مختلف منطقه پاسارگاد بودند. منطقه سعادت آباد، نقش رستم (۷۵ کیلومتر، ۱ ساعت و ۴ دقیقه)، محوطه مقدس پاسارگاد، نقش رجب (۷۶ کیلومتر، ۱ ساعت و ۶ دقیقه)، تخت جمشید (۷۷ کیلومتر، ۱ ساعت و ۸ دقیقه)، کاروانسرای مظفری و پارک کوهستانی سنگی در کنار کاروانسرای مظفری، آرامگاه کوروش کبیر و مسجد اتابکی نزدیکترین جاهای دیدنی نزدیک به کاخ پاسارگاد شیراز محسوب می شوند.

همچنین شهرستانی به نام قادرآباد در ۱۲۰ کیلومتری از شهر پاسارگاد قرار گرفته‌ است. این شهرستان در مرکز دشت سرسبز مرغاب واقع شده است. دشت مرغاب به دلیل داشتن جنگل‌ ها، رودخانه‌ ها، سارها، باغ‌ ها، چشمه ‌ها و مراتع با شکوه و سرسبز به نگین سبز استان فارس معروف است. سد مشهور آسیاب نیز در این منطقه قرار دارد.

هتل های نزدیک

با اینکه منطقه پاسارگاد خیلی نزدیک به شهرهای اصلی مانند شیراز و اصفهان نیست، اما از آنجایی که تعداد زیادی از توریست ها و گردشگران از نقاط مختلف از پاسارگاد بازدید می کنند، چندین اقامتگاه هم برای پذیرایی و استقرار مسافرین در نظر گرفته شده است. برای رزرو هتل های شیراز نزدیک به این مجموعه باستانی و شکوهمند، هتل بزرگ شیراز، هتل بزرگ چمران، هتل زندیه، هتل رویال، هتل الیزه، هتل هما، هتل پرسپولیس شیراز و اقامتگاه بومگردی خانه باغ ها را به شما عزیزان پیشنهاد می کنیم.

سؤالات متداول