آیا ورزش در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر است؟
این روزها همه در فکر تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس کرونا هستند. در کنار مراقبت ها و احتیاط های دیگر مانند حفظ فاصله ایمن با دیگران، تغذیه سالم، شستن دست ها و خواب کافی، ورزش نیز عامل موثری در تقویت سیستم دفاعی بدن معرفی می شود. اما این موضوع چقدر صحت دارد؟
فهرست این مطلب
ورزش چه تاثیری بر شرایط فیزیکی و عملکرد اندام ها دارد؟
تاثیر ورزش بر سلامت، مانند رژیم غذایی سالم است. ورزش موجب بهبود عملکرد قلب و عروق، افزایش گردش خون و خون رسانی بیشتر به اندام ها می شود و فشار خون را کاهش می دهد. همچنین در کنترل وزن و تناسب اندام نقش به سزایی دارد.
اما موضوع دیگری نیز وجود دارد که باید مد نظر قرار داد. این که ورزش با چه کیفیتی باید انجام شود تا موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شود؟ آن چه مسلم است باید میان ورزش حرفه ای و استقامتی با نرمش سبک روزانه تفاوت قائل شد. در این رابطه مطالعاتی صورت گرفته تا مشخص شود ورزش کردن چگونه می تواند موجب تقویت سیستم ایمنی شود.
پاسخ به سوالات متداول درباره کرونا به دور از شایعات
خواب و تاثیر آن بر سیستم ایمنی بدن
چرا برای مبارزه با کرونا، نباید سفر کنیم و باید در خانه بمانیم؟
ورزش حرفه ای و سنگین یا ورزش روزانه و سبک؟
نتایج بسیاری از پژوهش های اپیدمبولوژی نشان می دهند که علائم عفونت در مجاری تنفسی، بین ۱ تا ۲ هفته پس از فعالیت های ورزشی شدید و به ویژه مسابقات، افزایش پیدا می کند. تحقیقات مبین آن است که ورزش های سنگین و حرفه ای نه تنها موجب تقویت سیستم ایمنی نمی شوند، بلکه می توانند موجب تضعیف آن شوند.
تحقیقات نشان می دهند که تمرینات طولانی مدت و شدید، موجب بروز اختلال در عملکرد گلبول های سفید می شوند. این تغییرات با کاهش توان سیستم ایمنی، موجب آسیب پذیرتر شدن بدن در برابر ویروس ها و باکتری ها می شود و خطر ابتلا به انواع بیماری های عفونی به ویژه بیماری های تنفسی را افزایش می دهد.
همچنین تحقیقات مشابهی نیز بر روی حیوانات انجام گرفت که یافته های قبلی مبنی بر تاثیر ورزش زیاد بر ظهور عفونت و خستگی را تائید می کند. پژوهش هایی هستند که اثبات می کنند ورزش منظم روزانه موجب کاهش چشمگیر علائم عفونت در سیستم تنفسی می شود.
متخصصان عقیده دارند ورزش روزانه و در حد تعادل می تواند سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری های عفونی مانند سرماخوردگی ، آنفولانزا تقویت کند در حالی که ورزش سنگین به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند. همچنین یافته ها موید آن است که احتمال ابتلاء به عفونت در افرادی با تحرک پائین در طول روز که اصطلاحا پشت میز نشین هستند، ۲ تا ۳ برابر بیشتر از سایرین است . بر این اساس در افرادی که به صورت منظم و مداوم ورزش می کنند، احتمال ابتلاء به عفونت های تنفسی تقریبا تا یک سوم کاهش پیدا می کند. در عین حال، ورزش شدید و طولانی مدت، احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. اما قسمت جالب این یافته ها این است که نشان می دهد ورزش روزانه در حد تعادل و منظم به تقویت عملکرد سیستم دفاعی بدن کمک نموده و تغییرات هورمونی را کنترل می کند.
ورزش موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش استرس و اضطراب میشود، اما باید توجه کرد که نوع و شدت فعالیت های ورزشی تأثیر متفاوتی بر سیستم ایمنی بدن میگذارد.
نتایج آماری میزان مرگ و میر ناشی از کرونا ویروس نشان میدهد که داشتن بیماریهای زمینهای مثل دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی و سایر عوامل خطرزا موجب تشدید علائم و بالا رفتن میزان مرگ و میر شده است، بنابراین داشتن یک برنامه ورزشی منظم هوازی (با شدت متوسط و کم) زیر حداکثر اکسیژن مصرفی (مانند پیادهروی، دویدن آرام و دوچرخهسواری) میتواند موجب کنترل عوامل خطرزا، افزایش ایمنی بدن و کاهش عوارض ناشی از بیماری در افراد شود.
بهترین مکان برای ورزش کردن هوای آزاد است، شواهدی وجود دارد که قرار گرفتن در مقابل نور خورشید در مدت زمان مناسب موجب دریافت ویتامین D موردنیاز بدن شده که روشی موثر برای ارتقای سیستم ایمنی و مقابله با کرونا ویروس است.
از سوی دیگر ورزش کردن در شرایط بیماری نیز موجب به تاخیر افتادن روند بهبودی می شود و توصیه می شود در دوره بیماری میزان استراحت خود را افزایش دهید.
آیا ورزش تاثیری بر روحیه ما دارد؟
به طور کلی ورزش در افراد جوان، میانسال و مسن تأثیر مثبتی داشته و از عزتنفس و اختلال شناختی یا کاهش آن جلوگیری میکند. تاثیر روانی ورزش نیز نباید از نظر دور بماند. ورزش پیامدهای غیرقابل انکاری بر سلامت روان دارد و در کاهش تنش ها و استرس ها بسیار موثر است.
ورزش با کاهش احتمال ابتلاء به افسردگی و پیشگیری از بروز آن، می تواند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن باشد. نقش تعیین کننده نرمش های مرتب روزانه در کاهش استرس، افسردگی و اضطراب و همچنین تغییرات خلق و خویی، به اثبات رسیده است.
منبع: وبلاگ اقامت ۲۴