وسایل صخره نوردی و غار نوردی

صخره نوردی و غارنوردی دو ورزش پرطرفدار از زیر شاخه ی کوهنوردی هستند که هر کدام نیاز به دانش و مهارت های خاصی دارند. با توجه به حساسیت بالای این نوع فعالیت های ورزشی، اطلاع از وسایل صخره نوردی و غارنوردی و آنچه که باید در حین ورزش رعایت کرد، یک امر ضروری می باشد.

برای اطلاع از تجهیزات صخره نوردی و غارنوردی در ادامه با وبلاگ اقامت ۲۴ همراه باشید.

مقاله مرتبط : “گردشگری کوله‌ پشتی چیست”

مقاله مرتبط : “عجیب ترین وسایل سفر”

مقاله مرتبط: لوازم سفر

غارنوردی چیست؟

غارنوردی یکی از ورزش های شاخه ی کوه نوردی می باشد که علاوه بر جنبه ی ورزش، در بسیاری از مواقع جنبه ی اکتشاف و زمین شناسی پیدا می کند. پی بردن به کانی ها و نوع مواد معدنی موجود در غارها و اکتشاف غارهای مختلف، نیاز به مهارت بدنی بالایی دارد که در ورزش غارنوردی، بر روی آن تمرکز میشود.

غارنوردی در ایران

بخاطر وجود شرایط جغرافیایی مختلف در ایران و کوه های معروف در اقصی نقاط آن، غارنوردی یکی از پرطرفدارترین رشته های ورزشی می باشد که غارنوردان آماتور و حرفه ای زیادی را پرورش داده است. درست است که غارنوردی در تمام ایران تقاضای بالایی دارد، اما استان کرمانشاه، بخاطر وجود غارهای متنوع، شرایط بهتری برای این ورزش دارد. غار پراو یکی از طولانی ترین غارهای ایران در کرمانشاه می باشد که لحظات هیجان انگیزی را به همراه خواهد داشت.

تجهیزات غارنوردی

تجهیزات غارنوردی از اصلی ترین پایه های قدم گذاشتن در این رشته ی ورزشی می باشد که به طور مستقیم با حفظ جان شما در ارتباط می باشد. از مهم ترین تجهیزات غارنوردی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

کلاه غارنوردی

سر حساس ترین عضو بدن در هر نوع ورزش می باشد که باید به خوبی از آن محافظت کرد. کلاه کاسکت یکی از تجهیزات مورد نیاز برای این ورزش می باشد که با توجه به محیط تاریک اغلب غارها، باید قسمتی برای نصب چراغ قوه روی لبه ی آن وجود داشته باشد. سوراخ های مخصوص تهویه هوا و رگولاژهای مخصوص تنظیم کردن کلاه، از بخش های مهم در کلاه کاسکت غارنوردی می باشد که باید به آنها دقت داشته باشید.

چراغ های غارنوردی

همان طور که قبلا اشاره کردیم، محیط داخل غارها در بسیاری از مواقع تاریک مطلق هستند و داشتن چراغ های روشنایی از جمله تجهیزات غارنوردی می باشد که همراه نداشتن آنها، مشکلات زیادی را به همراه خواهد داشت. چراغ های استیلنی، چراغ های برقی و چراغ های ترکیبی دو مدل قبل، از جمله چراغ های غارنوردی محسوب میشوند که هر یک کاربردهای مختلفی دارند.

لباس های غارنوردی

محیط داخل غارها شرایط گوناگونی را پیش رویتان خواهد گذاشت، رطوبت، سرما، گرما و وجود حشرات از جمله مواردی می باشد که در غارنوردی ممکن است با آن مواجه شوید. لباس های راحت، ضخیم و مناسب با نوع غار را باید در بین تجهیزات غارنوردی قرار دهید. برای مثال اگر قصد دارید به غارهای خشک وارد شوید، لباس های کتانی می توانند مناسب باشند، اما لازم است بدانید که این لباس ها مقاوت زیادی ندارند.

کفش غارنوردی

محیط درون غارها اکثرا مرطوب می‌باشد و دارای سنگ‌ها و سطوح لغزنده است. همچنین بعضی بخش‌های غارها شاید دارای آب و یا کف آن‌ها گل آلود باشد. از این رو نیاز است هنگام غارنوردی کفشی مناسب با زیره پلاستیکی و مقاوم داشته باشید. کفش غارنوردی باید تا جای ممکن ضد آب و رطوبت باشد و از استحکام بالایی برخوردار باشد. زیره یا کفی کفش نیز باید دارای شیارهای مناسبی باشد تا از سر خوردن و لغزش جلوگیری کند.

کیف کمری

یکی از وسایل لازم هنگام غارنوردی کیف کمری می‌باشد. می‌توانید وسایلی همچون چراغ قوه و دیگر وسایل ضرروی و اضافی خود را درون کیف کمری قرار دهید.

نردبان فلزی

در غارنوردی ممکن است لازم باشد تا وارد چاه شوید یا از آن بالا بروید، در این شرایط همراه داشتن نردبان های فلزی با مقاومت بالا، می تواند کمک خوبی باشد. این نوع نردبان بخاطر جنس آن از مقاوت خوبی در برابر ضربه و فشار دارد.

طناب

طناب غارنوردی به نوعی طناب گفته میشود که از دو بخش هسته و روکش تشکیل شده و به هیچ عنوان خاصیت کشسانی ندارد و قطر آنها بین ۹ تا ۱۲ میلیمتر می باشد. صعود با این نوع طناب انرژی کمتری نیاز دارد و کار را برایتان تا حد زیادی آسان می کند.

محافظ زانو و آرنج

هنگام غار نوردی به دلیل محیط‌های کوچک و بسته غار و یا حرکت درون آب، احتمال دارد زانوها و آرنج‌ها به سنگ‌ها و صخره‌های اطراف برخورد داشته باشد. برای جلوگیری از این امر و محافظت از زانوها و آرنج‌ها در برابر ضربات و آسیب‌ها، باید از محافظ‌های مخصوص استفاده گردد.

هارنس یا سینه و صندلی غارنوردی

هارنس غارنوردی با صخره نوردی تفاوت دارد و از تسمه های نایلونی به هم پیوسته تشکیل شده که با دوخت در بالاتنه و پایین تنه ایجاد میشوند. در بین تجهیزات غارنوردی، هارنس نقش مهمی در سقوط های ناگهانی دارد.

دستگاه فرود، کارابین، چکش، میخ، شانت، یومار، کرول، پنتین، رول و مته، قطب نما، دستکش، کیسه ی تجهیزات غارنوردی و متر از دیگر وسایلی می باشند که وجود هر یک نقش مهمی در استاندارد بودن ورزش تان خواهد داشت.

صخره نوردی چیست؟

صخره نوردی یا همان سنگ نوردی، به فعالیت ورزشی گفته میشود که در آن افراد آموزش دیده به صعود و نوردیدن سنگ و صخره های بزرگ و کوچک یا دیوراهای سالنی می پردازند. این ورزش زیر شاخه ای از کوهنوردی می باشد، اما تجهیزات صخره نوردی و شرایط انجام دادن آن با بالا رفتن از کوه تفاوت زیادی دارد.

افراد با توجه به میزان مهارت و آموزش هایی که کسب کرده اند، به صخره نوردان آماتور و حرفه ای تقسیم میشوند و محدودیت سنی برای این ورزش وجود ندارد. به عبارت دیگر، اگر از توانایی جسمانی و مهارت کافی برای صخره نوردی برخوردار باشید، از سن ۵ سالگی به بالا می توانید وارد این ورزش شوید و افتخارات زیادی را بدست آورید. دیواره نوردی، سنگ نوردی اسپورت، بولدرینگ و سنگ نوردی سالنی از رشته های صخره نوردی می باشند.

وسایل صخره نوردی

صخره نوردی یکی از پرخطرترین رشته های ورزشی می باشد که داشتن مهارت و دانش، به تنهایی برای قدم گذاشتن در این مسیر هیجان انگیز و البته پر خطر نمی تواند کافی باشد. از مهم ترین وسایل صخره نوردی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

طناب صخره نوردی

طناب های قابل کشش و استاتیک دو گروه از طناب های بسیار مهمی می باشند که به عنوان اصلی ترین وسایل صخره نوردی شناخته شده هستند. در انتخاب و خرید طناب های صخره نوردی دقت زیادی داشته باشید چون به طور مستقیم با حفظ جانتان در ارتباط هستند.

کفش صخره نوردی

کفش های صخره نوردی شامل دو نوع کفش و کتانی می باشند که هر کدام ویژگی های خاصی دارند. برای مثال، کفش صخره نوردی کف با انعطاف پذیری کم دارد و در مقابل، کتانی دارای کم صاف و چسبنده با انعطاف پذیری بالا می باشد. مانند هر نوع ورزش و فعالیت دیگر، کفش یکی از مهم ترین وسایلی می باشد که نقش مهمی در عدم خستگی و حفظ جان ورزشکار دارد.

هارنس یا صندلی صعود

با توجه به شرایط سخت صخره نوردی و نیاز به ایمنی بالا، استفاده از نوعی صندلی خاص به نام هارنس در حین صعود یا فرود ضروری می باشد. هارنس ها با توجه به درجه ی سختی و نوع صخره نوردی گونه های مختلفی دارد که شامل رگولاژدار و ساده می باشد.

کلاه صخره نوردی یا helmet

بخش اصلی در بین وسایل صخره نوردی همیشه کلاه ایمنی می باشد که در محافظت از سر نقش مهمی دارد. یکی از خطراتی که جان صخره نوردان را تهدید می کند، پرتاب شدن تکه های سنگ از بالا و اصابت آنها با سر می باشد و به همین خاطر است که حتما باید کلاه ایمنی استفاده شود.

کارابین صخره نوردی

کارابین یکی از وسایل صخره نوردی با جنس آلومینیوم می باشد که با توجه به نوع آن، دارای قدرت تحمل های مختلفی می باشد به طوریکه برخی ۱۰۰ کیلوگرم تا ۲۰۰۰ کیلوگرم را می توانند تحمل کنند. اجزای مختلف کارابین شامل بدنه، فنر، ضامن، پیچ و مهره و پین می باشد. یکی از نکات مهم در استفاده از این وسیله، تمیز کردن دهانه ی آن می باشد که باید به صورت مرتب انجام شود.

اسلینگ

از اتصال دو کارابین توسط تسمه های بسیار مقاوم، اسلینگ ایجاد میشود. این ابزار برای صعود بسیار ضروری می باشد. نوع دیگر اسلینگ، دیسی چین نامیده میشود که برای اتصال صخره نورد به ابزار جدید مورد استفاده قرار میگیرد.

میخ و چکش

دو بخش مهم و همیشگی در تمام انواع صخره نوردی، میخ و چکش می باشد که باید به استقامت آنها توجه ویژه داشت. چکش علاوه بر کوبیدن میخ، برای تمیز کردن شکاف ها و بیرون کشیدن ابزارها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. میخی که در وسایل صخره نوردی به چشم می خورد با میخ هایی که به طور معمول در زندگی استفاده می کنیم، تفاوت زیادی دارند. این میخ ها که از جنس فولاد و آلیاژ کروم می باشند، با قدرت تمام باید توسط چکش کوبیده شوند تا بتوانند قدرت تحمل بالایی داشته باشند.

گری گری صخره نوردی (Grigri)

به همان اندازه که استفاده از کمربند ایمنی در حین رانندگی اهمیت دارد، گری گری هم در صخره نوردی ضروری می باشد. این ابزار در حین صعود به کار میرود و اگر صخره نورد دچار سقوط ناگهانی گردد، قفل میشود.

هشت فرود صخره نوردی

همان طور که نام این وسیله ی صخره نوردی مشخص است، ابزاری به شکل ۸ انگلیسی می باشد که در فرود مورد استفاده قرار میگیرد.

کیسه پودر

ورزش صخره نوردی در مرحله ی اول انگشتان دست را درگیر میکند. از آنجا که در حین صعود یا فرود دست ممکن است دچار تعریق گردد، در نتیجه باید پودر مناسب همراه داشت. کیسه ی پودر وسیله ای برای نگهداری از پودرهای صخره نوردی می باشد.

ری ورسو، قرقره، طناب انفرادی، طنابچه پروسیک، شانت، فی فی هوک، کرول، رول و مته رول، یومار، تسمه و نوار از جمله وسایل صخره نوردی هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند و یادگیری نحوه ی استفاده از آنها، بخش مهمی در این ورزش می باشد.

ایمنی در صخره نوردی

ایمنی در هر نوع ورزش و تفریح حرف اول را میزند و باید به آن توجه ویژه داشت. هر اندازه هم وسایل صخره نوردی تان کامل باشند، نباید از نکات ایمنی غافل شوید. برای مثال همیشه گره ها، هارنس و طناب را قبل از استفاده به درستی و با دقت تمام چک کنید و از ابزارهای حمایت قابل اعتماد و مطمئن استفاده کنید.

این نکته را به خاطر داشته باشید که ورزش باید در جهت بالا بردن سلامتی و قدرت بدنی انجام شود، پس تجهیزات کامل و استاندارد صخره نوردی را تهیه کنید و نحوه ی به کار برد آنها در شرایط مختلف را به خوبی بیاموزید. دقت داشته باشید که در زمان صعود، همیشه طناب کنار پایتان باشد و طناب های بلند را به کار بگیرید.

صدمات در صخره نوردی

دلیل اینکه در انتخاب وسایل صخره نوردی به استاندارد بودن و قدرت تحمل بالا تاکید میشود، وجود خطرات و صدماتی می باشد که در این ورزش ممکن است برایتان وجود داشته باشد. برای مثال، مشکلات حفره ی کوبیتال، ورم مفصلی بین انگشتان، کارپال تونل سندروم، استرین لیگامنت دو طرفی انگشت از جمله مواردی می باشد که در این ورزش ممکن است دچار مشکل شوند.

منبع : مجله گردشگری اقامت ۲۴