مراسم عروسی در برخی از مناطق کشور
در سراسر کشور آئین ها و رسوم منحصر به هر منطقه وجود داشته که نشان از فرهنگ، تاریخ و تمدن آن سرزمین داشته و با گذشت صدها سال از آنها همچنان پابرجا بوده و همانند گذشته انجام می شوند. مراسم عروسی یکی از این آئین های سنتی بوده که در هر نقطه از کشور به سبک و روش خاص آن منطقه انجام شده و هر قوم و طایفه ای رسوم خود را در برگزاری عروسی پیروی می کنند.
اگر می خواهید با رسوم و سنت های ازدواج در نقاط مختلف کشور همراه شوید، با وبلاگ اقامت ۲۴ همراه باشید.
مقاله مرتبط : “مراسم ازدواج قشقایی ها ؛ نحوه عروسی قشقاییان”
فهرست این مطلب
رسوم عروسی در خراسان شمالی
همچنون سایر مناطق ایران، خراسان شمالی بویژه اقوام ترکمن این استان نیز برای برپایی مراسم عروسی خود اداب و رسوم خاص و منحصر به فردی داشته که همچون گذشته آن را برگذار می کنند. در اقوام ترکمن استان خراسان شمالی معمولا پدر برای پسر خود همسر انتخاب کرده و امورات مربوط به عروسی و قرار داد ازدواج را انجام می دهد.
برای مراسم خواستگاری در این اقوام عمه های داماد با در دست داشتن هدایایی نظیر شیرینی، روسری و چارقد و نان به خانه عروس رفته و دختر را برای پسر برادر خود خواستگاری می کنند. البته در قدیم مراسم خواستگاری معمولا در حمام ها انجام شده و زن های دو طرف در آنجا گرد هم جمع شده و دختر را برای پسر خواستگاری می کردند. شیربهای مشخص شده نیز از سوی پدر عروس نیز توسط پدر داماد تهیه و به او پرداخت می شود.
در میان ترکمن ها موافق خانواده عروس برای برپایی ازدواج با قربانی کردن یک گوسفند و برپایی مهمانی و پذیرایی از چند نفر از همسایه توسط پدر عروس اعلام می شود. ترکمن ها به مجلسه بله برون ایستماق و یا شب جواب گفته که در آن بر سر میزان شیربها، جهزیه و زمان و نحوه برگزاری جشن عروسی به بحث و گفت و گو می پردازند. ترکمن های خراسان شمالی در شب پیش از عروسی به دور هم جمع شده و در خصوص برنامه ریزی و برگزاری مراسم با یکدیگر به مشورت می پردازند و این شب را با نام گنگش گیجه می خوانند.
جشن عروسی کردستان
جشن عروسی در کردستان همچون سایر مراسم و آئین های این منطقه با ساز، آوازف رقص و پای کوبی همراه بوده و به عنوان یکی از جذاب ترین آئین های این منطقه طرفدار بسیاری در سراسر کشور دارد. مراسم عروسی در کردستان در مراحلی مانند نامزدی، روباز کردن، عقد کنان، حنابندان، حمام بردن عروس در شب عروسی برگزار شده که تمام آنها با کل و هلهله کشیدن و رقصیدن رنگ همراه است.
لباس های زنان اقوام کردستان بویژه در زمان حضور عروسی ها از رنگ های بسیار شادی تشکیل شده که رنگ و جلوه خاصی به این مراسم می بخشد. در گویش کردی به داماد زاوا و به عروس بوک گفته شده و همچنین تخت به معنی مهریه بوده و شیر بها نیز نزت خوانده می شود. کردها همچنین به فردی که به عنوان ساقدوش با داماد همراه است برازاوا می گویند. مراسم عروسی در کردستان سه تا هفت روز به طول انجامیده و در شب عروسی خانمی مسن با نام سرسپی به هراه عروس به خانه فرستاده شده تا همدم وی شود. در تام طول مدت عروسی رقصای سنتی کردی مانند سرچوبی انجام شده و در طی آن تمام اقوام به دور عروس و داماد حلقه زده و به رقص پای کوبی می پردازند.
مراسم عروسی در میان لرها
برای انجام یک مراسم عروسی در میان لرها ابتدا زن های فامیل داماد چند روز برای شناخت عروس به خانه های آنها رفت و آمد کرده و سپس دختر را برای پسر خود خواستگاری می کنند. در مراسم خواستگاری توسط خانواده دختر چندین شرط برای داماد تعیین شده و در صورت رضایت خانواده داماد وصلت صورت می گیرد. مراسم عروسی لرها با ساز، آواز، رقص و پایکوبی انجام شده و در آن سازهایی مانند کمانچه و تنبک نواخته می شود.
مراسم عروسی در میان بلوچ ها
مراسم عروسی بلوچ ها از گذشته تا کنون رسوم ویژه و جالبی داشته و از هشت مرحله گندونن، هبرجنی، بربند مال، جل بندی،، حنا دوزوکی، حنا راستکی، سرآپی، سرآب، مشاطه و شب یکجایی تشکیل شده است. مراسم هبرجنی همان بله بون بوده و همچنین بربند مال نیز مراسمی بوده که در آن مهریه و زمان برگزاری عروسی مشخص می شود. جل بندی نیز آئینی است که در آن عروس برای رفتن به مراسم بست نشته و در این مدت کسی حق دیدن او را ندارد. حنا دوزوکی نیز به مراسم شب پیش از حنا بندان گفته شده و حنا راستکی نیز مراسم اصلی حنا بندان است.
به مراسم آماده سازی عروس برای عروسی نیز سرآپی، سرآب و مشاطه نیز گفته شده و همچنین به شب یکجایی به معنی هم خانه شدن و مراسم آغاز زندگی مشترک عروس و داماد است.
مراسم عروسی ترکمنها
ترکمنهای ایران که در استان گلستان و شهرهای آق قلا، گنبد، کلاله و … ساکن هستند یکی از اقوام کشور هستند که برای تمام مراسمات مختلف خود آیینها و سنتهای مخصوصی دارند. جشنها، عزاداریها، مراسم آیینی و … بهمراه لباسهای زیبا و سنتهای دلنشین ترکمنها را بسیار متمایز نموده است. در گذشته پدران ترکمن برای پسران خود دختری را انتخاب مینمودند که هنوز هم در جوامع و قبایل سنتیتر ترکمنها به این صورت میباشد اما در حال حاضر کمی تفاوت وجود دارد.
مرحله اول از عروسی ترکمنها به زبان و گویش محلی آنها ثوزآتماق نام دارد که پسر دختری را انتخاب میکند و بانوان فامیل نزدیک پسر مانند مادر، خواهر، خاله و عمه به خانه خانواده دختر میروند تا با آنها بیشتر آشنا شوند و مساله خواستگاری را در میان بگذارند. سپس در ثوزآزماق که مرحله بعدی میباشد خانواده دختر به تحقیقات لازم میپردازند و برادران یا مردان نزدیک خانواده دختر تا مدتی داماد را زیر نظر میگیرند. در صورت تایید داماد به خانواده او اطلاع میدهند تا برای مراسم خواستگاری اصلی به منزل خانواده دختر بروند.
مراحل دیگری مانند قاپی آچماق، دوزدادشماق، آداماق، قودا بولماق، اوربا یایراتماق و … در ادامه وجود دارد که شامل آشنایی بیشتر خانوادهها با یکدیگر، بردن هدایا برای عروس و خانواده او، جلسه تعیین میزان شیربها، مهریه و جهیزیه، جلسه تعیین تاریخ مراسم و … میشود.
این نکته حائز اهمیت است که طبق سنتهای ترکمنی برای مراسم عروسی، از ابتدا نقش بانوان هر دو خانواده بسیار پررنگ میباشد.
منبع : وبلاگ اقامت ۲۴