۵۰+ تا از جاهای دیدنی اردبیل؛ دیدنی های اردبیل و جاهای تفریحی

شهر اردبیل در قلب آذربایجان ایران، جاییست که تاریخ با طبیعت پیوند خورده و هر گوشه از آن روایتی دل‌نشین از گذشتگان را به همراه دارد. این شهر با آب‌وهوای خنک و کوهستانی، دامنه‌های سبلان، چشمه‌های آب گرم و جنگل‌های سرسبز، مقصدی ایده‌آل برای عاشقان طبیعت و فرهنگ است. قدمت اردبیل و آثار تاریخی آن از مقبره شیخ صفی‌الدین اردبیلی گرفته تا نقش مهمش در جاده ابریشم به خوبی ارزش فرهنگی و تاریخی این خطه را نشان می‌دهد. اگر تا به حال به اردبیل سفر نکرده‌اید، فراموش نکنید که این شهر پر از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی هست تا داستان‌هایش را برایتان بازگو کند.

اردبیل از آن دست شهرهایی است که نمی‌توانید بی توجه از کنارش بگذرید. این شهر تقریبا برای هر نوع سلیقه‌ای می‌تواند سرگرم‌کننده باشد. جاهای دیدنی اردبیل آنقدری تنوع دارند که هم تاریخی‌پسندها را راضی نگه دارد و هم فرهنگ‌دوست‌ها را. همچنین، طبیعت‌گردها نیز خاطره خوبی از دیدنی های اردبیل به خانه خواهند برد.

در ادامه با جاهای دیدنی اردبیل بیشتر آشنا می‌شویم تا اگر به دنبال این سوال می‌گردید که اردبیل کجا بریم در این مجله گردشگری اقامت ۲۴ به آن برسید.

کاروانسرای سنگی صائین

کاروانسرای سنگی صائین واقع در شهرستان نیر و مسیر جاده سراب، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و جاهای گردشگری اردبیل به شمار می‌رود. این کاروانسرا که به دوران صفویه بازمی‌گردد و با نام کاروانسرای عباسی نیز شناخته شده به عنوان پناهگاهی امن برای مسافران و تاجران در مسیرهای تجاری و مسافرتی آن زمان بود. علاوه بر این، کاروانسرای سنگی مکانی امن برای نگهداری کالاها و مرکزی برای تبادل اطلاعات بین مسافران و تاجران هم به حساب می‌آمد.

آدرس: شهرستان نیر، گردنه صائین، کیلومتر ۱۰ جاده قدیم نیر- سراب

شهر یری

شهر باستانی یری در ۶۵ کیلومتری اردبیل و ۳۷ کیلومتری مشگین‌شهر قرار دارد و یکی از پربازدیدترین محوطه‌های تاریخی و جاهای دیدنی اردبیل محسوب می‌شود. این شهر باستانی در کنار رود قره‌سو و روستای پیرازمیان واقع شده و به خاطر وجود بیش از ۳۰۰ سنگ‌افراشته بی‌دهان با شمشیرهایی بر کمر، شهرت یافته است. این مجسمه‌های سنگی با قدمتی چند هزارساله به صورت دست به سینه و مانند سربازانی از قلعه و معبد شهر محافظت می‌کنند. شهر یری حدود ۴۰۰ هکتار وسعت داشته و از بخش‌هایی مانند قلعه نظامی، قوشاتپه، معبد، گورهای باستانی و مناطق مسکونی تشکیل می‌شود. بخش قوشاتپه که مجسمه‌های سنگی در آن قرار دارد به هزاره هفتم پیش از میلاد می‌رسد. همچنین در قسمت پایین معبد، غاری به نام قارا کُهول واقع شده که در گذشته برای تطهیر و آب‌انبار استفاده می‌شد.

آدرس: اردبیل، مشگین شهر، ۶۵ کیلومتری اردبیل، ۳۱ کیلومتری شرق مشگین شهر

تپه نادری

تپه نادری یا تپه نادرآباد یک تپه باستانی با قدمتی چند هزار ساله بوده که در مسیر جاده صحنه به بیستون و در نزدیکی روستای نادرآباد قرار دارد. این تپه برخلاف تپه‌های طبیعی شکلی مخروطی به طول بیش از یک کیلومتر و عرض بیش از ۳۰۰ متر دارد. در این منطقه، سفال‌هایی با قدمت ۲۰۰۰ سال کشف شده که به دوره‌های اشکانی، هخامنشی و حتی فرهنگ یازها (عصر آهن) تعلق دارد. بقایای قلعه‌ای اشکانی و آثار خشتی و سنگی نیز در این تپه دیده می‌شود. این کشفیات نشان می‌دهد که این منطقه از اواسط هزاره چهارم ق.م. تا دوره اشکانی محل سکونت و فعالیت انسان‌ها بوده است.

آدرس: در جنوب غربی شهر اصلاندوز در ملتقای رود ارس و دره رود

مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی

آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از شاهکارهای معماری ایران و از بهترین جاهای دیدنی اردبیل بوده که ترکیبی از هنر ایرانی، آذربایجانی و اسلامی را به نمایش می‌گذارد. این آرامگاه، یادبودی از شیخ صفی‌الدین اردبیلی، عارف برجسته و بنیان‌گذار سلسله صفویه است که در قرن سیزدهم میلادی مدرسه عرفانی خود را در اردبیل تأسیس کرد. پس از درگذشت شیخ در سال ۱۳۳۴، آرامگاهی به یاد او ساخته شد که در قرن شانزدهم به یکی از زیباترین نمونه‌های معماری تبدیل گردید. علی‌رغم آسیب‌هایی که در زلزله‌های قرن هجدهم به آن وارد شد، مرمت‌های زیادی برای حفظ این بنا انجام شد. امروزه آرامگاه شیخ صفی‌الدین نه تنها به عنوان زیارتگاه، بلکه به عنوان موزه‌ای ارزشمند با آثار هنری و نسخه‌های خطی تاریخی و از معروف‌ترین جاهای دیدنی اردبیل شناخته می‌شود.

آدرس: اردبیل، خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو، آرامگاه شیخ صفی

مجموعه بقعه شیخ امین الدین جبرئیل

مقبره شیخ امین‌الدین جبرائیل معروف به بقعه کلخوران، مدفن پدر شیخ صفی‌الدین و یکی از جاذبه‌های تاریخی اردبیل عنوان می‌شود. این بنا که به قرن دهم هجری قمری تعلق دارد در روستای کلخوران و سه کیلومتری اردبیل واقع شده است. طراحی هشت‌ضلعی مقبره با تزیینات زیبای گچبری، مقرنس‌کاری و کاشی‌کاری در دوران صفویان انجام شده و به عنوان یکی از آثار ملی ایران در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ به ثبت رسید. ورودی مقبره با چوب جنگلی و اشعار نستعلیق به همراه نقاشی‌های شیر و پلنگ، نشان از سبک هنری دوره صفوی دارد. در نزدیکی بقعه، هفت سنگ پرنقش و نگار به نام هفت‌تنان کلخوران قرار دارد که به ارزش تاریخی این مکان می‌افزاید.

آدرس: اردبیل، روستای کلخوران، ۳ کیلومتری شمال اردبیل 

مسجد جامع اردبیل

مسجد جامع یا جمعه مسجد از مهم‌ترین بناهای باستانی کشور و دیدنی های اردبیل به شمار می‌آید. این مسجد، که احتمالا به دوره سلجوقیان بازمی‌گردد، یکی از نخستین مساجد ساخته شده در سال‌های اولیه اسلام تلقی می‌شود. با این حال، معماری و طراحی آن با دیگر مساجد دوره سلجوقیان تفاوت‌هایی دارد، اما مواد به کار رفته و ساختار مناره‌ها تأثیرات دوره سلجوقی را نشان می‌دهد. در دوران حمله مغول‌ها، مسجد جامع اردبیل آسیب‌های زیادی دید، ولی مجدداً در دوره ایلخانیان بازسازی شد. کنار این مسجد، بقایای یک آتشکده باستانی متعلق به دوران اشکانیان نیز دیده می‌شود که احتمالاً در زمان ظهور اسلام تخریب شده و بر روی آن مسجد جامع ساخته شده است.

آدرس: اردبیل، منطقه پیرشمس الدین، بلوار مدنی

دریاچه شورابیل

دریاچه شورابیل یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی شمال غربی ایران و به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه درون‌شهری کشور با وسعت حدود ۱۸۰ هکتار، یکی از مکان‌های محبوب گردشگری و جاهای دیدنی اردبیل قلمداد می‌شود. این دریاچه با امکانات تفریحی و رفاهی مناسب، از جمله مسیر پیاده‌روی سلامت که طولانی‌ترین جاده تندرستی کشور بوده و یکی از جاهای دیدنی قشنگ اردبیل است.

آدرس: اردبیل، بزرگراه میلاد، بعد از میدان پلیس، دریاچه شورابیل

رودخانه بالیقلو چای

رودخانه بالیقلو چای که یکی از جاذبه‌های طبیعی و جاهای دیدنی شهر اردبیل بوده، به دلیل عبور از میان این شهر نقش مهمی در زندگی روزمره شهروندان اردبیلی دارد. این رودخانه با طول ۷۵ کیلومتر و حوزه آبریز ۱۶۰۰ کیلومتر مربع از کوه‌های سبلان و بزغوش سرچشمه می‌گیرد و به رودخانه قره سو می‌پیوندد. در گذشته، بالیقلو چای محل ماهیگیری بوده و اکنون به یکی از تفرجگاه‌های محبوب و جاهای تفریحی اردبیل تبدیل شده است. همچنین رودخانه بالیقلو چای به دلیل برگزاری مراسم سنتی مانند آیین نو اوستی در آخرین چهارشنبه سال، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ محلی دارد.

آدرس: اردبیل، سلطان آباد، خیابان معادی، معادی یکم، خیابان جواد

دریاچه نئور

دریاچه نئور که در مرز استان‌های گیلان و اردبیل واقع شده، یکی از جاذبه‌های طبیعی کمتر شناخته‌شده شمال غرب کشور و از جاهای گردشگری اردبیل است. این دریاچه در دامنه کوه‌های تالش و در میان مراتع سرسبز قرار دارد و به دلیل موقعیت سردسیر و پر بارش خود، محیطی دلپذیر برای طبیعت‌دوستان فراهم می‌کند. دریاچه نئور از دو بخش تشکیل شده که در فصل بهار به‌دلیل ذوب برف‌ها به‌هم پیوسته و عمق آن به ۵ تا ۱۳ متر می‌رسد و از جاهای دیدنی اردبیل در بهار هم به شمار می‌رود.

آدرس: مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل، ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل

جنگل فندقلو

جنگل فندقلو که به گویش محلی «مشه» نامیده می‌شود، یکی از زیباترین مقاصد طبیعت‌گردی و دیدنی های اردبیل بوده که با وسعتی حدود ۱۶۰۰۰ هکتار و تنوع زیستی و زیبایی‌های طبیعی‌اش شهرت دارد. درختان فندق که به وفور در این منطقه یافت می‌شوند، نام جنگل را به فندقلو تبدیل کرده‌اند. در این جنگل، آبگرم مشه سویی با خواص درمانی برای پا و کمر درد و دشت‌های پوشیده از گل‌های بابونه در فصل بهار، توجه گردشگران را جلب می‌کند. جشنواره گل‌های بابونه که هر سال در خردادماه برگزار می‌شود، یکی از رویدادهای مهم این منطقه محسوب می‌شود.

آدرس: شهرستان نمین،جاده نمین،جاده فندقلو

پیست اسکی آلوارس

پیست اسکی آلوارس واقع در سرعین، یکی از جاذبه‌های خاص برای علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانیست. هرچند این پیست جزو بزرگ‌ترین پیست‌های ایران محسوب نمی‌شود، اما تجربه اسکی در این منطقه و ارتباط با مردم مهمان‌نواز روستای آلوارس، خاطره‌ای فراموش‌نشدنی برای هر گردشگری را رقم خواهد زد. مجموعه تفریحی و ورزشی آلوارس شامل پیست اسکی، بالابر، تله‌سیژ، و امکاناتی نظیر رستوران، کافی‌شاپ و غرفه فروش صنایع دستی می‌شود. همچنین، چشمه‌های آبگرم نزدیک به پیست از دیگر جذابیت‌های منطقه و جاهای دیدنی اردبیل در زمستان به‌شمار می‌آید.

آدرس: استان اردبیل، ۱۲ کیلومتری روستای آلوارس و ۳۰ کیلومتری سرعین

پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین

استان اردبیل با طبیعت بکرش و جاذبه‌هایش از جمله پیست اسکی روی چمن فندقلو در نمین گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند. پیست فندقلو، واقع در حوالی جنگل فندقلو و تنها ۲۵ کیلومتر از اردبیل فاصله دارد. این پیست با مساحت ۹۰,۰۰۰ مترمربع، امکاناتی مطابق با استانداردهای جهانی دارد و هر ساله از مسابقات اسکی روی چمن میزبانی می‌کند.

آدرس: استان اردبیل، شهرستان نمین، منطقۀ جنگلی فندقلو

پیکره سنگی بابا داوود عنبران

پیکره سنگی بابا داوود در منطقه عنبران، ۴۰ کیلومتری اردبیل یکی از شگفتی‌های طبیعی کشورمان بوده که به «ابوالهول ایران» شهرت دارد و بسیاری آن را با مجسمه معروف ابوالهول مصر مقایسه می‌کنند. این پیکره عظیم، حدود ۲۰ متر ارتفاع داشته و به شکلی حجاری شده که شبیه به نیم‌تنه انسانی بوده که به جلو نگاه می‌کند و در کنار آن نیز تمساحی بزرگ طراحی شده است. جزئیات صورت مانند چشم‌ها، دهان و چانه این پیکره ابوالهول به‌واسطه فرسایش طبیعی صخره‌ها به وجود آمده‌اند، اگرچه برخی محققان معتقدند تراش‌کاری‌های انسانی در آن نقش داشت.

آدرس: استان اردبیل، شهرستان نمین، شهر عنبران، روستای عنبران علیا، تپه بابا داوود.

تفرجگاه بولاغلار

تفرجگاه بولاغلار که به معنی چشمه‌سارهای جوشان بوده در نزدیکی نیر و ۳۰ کیلومتری اردبیل قرار دارد. این منطقه با مساحتی حدود ۲۸۵ کیلومتر مربع به جز اینکه در لیست جاهای دیدنی اردبیل قرار دارد، یکی از جاذبه‌های گردشگری شاخص شهرستان نیر نیز به شمار می‌رود. بولاغلار به دلیل چشمه‌های زلال و فراوان، چشم‌اندازهای طبیعی سرسبز و پوشش گیاهی متنوع یکی از محبوب‌ترین مقاصد توریستی و جاهای دیدنی اردبیل در تابستان شهرت دارد. همچنین، بولاغلار چندین بار محل برگزاری جشنواره‌های آش سنتی بود.

آدرس: استان اردبیل، شهرستان نیر، جاده بولاغلار

بازار تاریخی اردبیل

بازار تاریخی سرپوشیده اردبیل یکی از جاذبه‌های دیدنی این شهر بوده که با معماری سنتی و اصیل، تاریخ کهن اردبیل را روایت می‌کند. قدمت این بازار به قرون هفتم و هشتم هجری قمری و حتی قدیم‌تر برمی‌گردد. بازار اردبیل از بخش‌های مختلفی همچون سراها، تیمچه‌ها و بازار قیصریه تشکیل می‌شود و در دوره صفویه به‌دلیل اهمیت مذهبی و سیاسی شهر اردبیل، رونق زیادی داشت. در زمان شاه طهماسب اول، بازارهای مختلفی مانند بقالان، قصابان و قیصریه نیز در این منطقه فعال بودند.

آدرس: استان اردبیل، اردبیل، خیابان امام خمینی

کاروانسرای عباسی نقدی کندی

یکی دیگر از جاهای دیدنی اردبیل به کاروانسرای عباسی نقدی کندی در ۳۵ کیلومتری اردبیل و در نزدیکی دره‌ای سبز و رودخانه نقدی تعلق دارد. قدمت این کاروانسرا به دوران صفویه تعلق دارد و مصالح ساخت آن شامل سنگ و ملات آهکی می‌شود. در شرق کاروانسرای عباسی، تپه‌ای طبیعی و قبرستان کوچکی وجود داشته که احتمالاً به دوران فعالیت کاروانسرا مربوط می‌شود. این بنا که در مسیر جاده اردبیل به مشگین‌شهر واقع شده، از آثار تاریخی باقیمانده از دوره صفویه و دیدنی های اردبیل محسوب می‌شود.

آدرس: شهرستان اردبیل، جاده اردبیل، جاده آق قلعه

کاروانسرای سرباز وطن یا قانلی بلاغ

کاروانسرای سرباز وطن (قانلی بلاغ) تنها کاروانسرای چهار ایوانی از دوران صفویه بوده که در فاصله ۸۰۰ متری نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده است. این کاروانسرا به شکل پنج‌ضلعی و برج مانند بوده و نمای خارجی آن شامل دروازه‌ای به عرض چهار متر و ارتفاع پنج متر در ضلع شرقی و سه اطاق در اطراف آن می‌شود. فضای خارجی طاق‌نما و تزیینات کاشی‌کاری ندارد و تنها تزئینات موجود به شکل لوزی‌های آجر سوخته در ضلع شمالی دروازه اصلی آن دیده می‌شود. این بنا با ویژگی‌های خاص خود، نمادی از عصر صفوی و تنها نمونه چهار ایوانی باقی‌مانده در استان اردبیل شناخته می‌شود.

آدرس: در روستای مرزی قانلی بولاغ (سرباز وطن)، شرق مشگین شهر، بخش ارشق

کاروانسرای شورگل

کاروانسرای شورگل واقع در جنوب شرقی روستای شورگل در شهرستان بیله‌سوار استان اردبیل بر روی تپه‌ای سه متری ساخته شده است. این بنا با استفاده از لاشه سنگ در تمام بخش‌ها از جمله قوس‌ها و طاق‌ها خود شناخته می‌شود. ابعاد کاروانسرا ۲۰ در ۲۹ متر و محوطه آن ۱۵۰ در ۲۰۰ متر وسعت دارد. ورودی اصلی در ضلع جنوبی قرار داشته و از آن وارد راهرویی شش متری می‌شوید که به حیاط نه در هجده متری می‌رسد. در طرفین راهرو دو اطاق و در بخش جنوبی حیاط، ورودی به فضای مستطیلی پشت حیاط وجود دارد. سقف کاروانسرا احتمالا قوسی شکل بوده و بخش‌های زیادی از آن به زیر خاک رفته است. سفال‌های دوران اسلامی و اشکانی در محوطه کشف شده که قدمت کاروانسرا را به قرن پنجم تا اواخر قرن هشتم هجری قمری نسبت می‌دهند.

آدرس: شهرستان نیر، جاده اردبیل، جاده دیم سقرلو

کلیسای مریم مقدس اردبیل

کلیسای مریم مقدس یکی دیگر از جاهای دیدنی اردبیل بوده که با هزینه شخصی خانواده گالوست میرزاییان بنا شد. این کلیسا یکی از عمارت های مذهبی و قدیمی بوده که قدمت آن به کمتر از دو قرن می‌رسد. یکی از نکات جالب در مورد کلیسای مریم مقدس جمله‎‌ای است که بر روی درب آن با چوب نی حک شده با عبارت «این خانه حقیقت خداست».

آدرس: اردبیل، منصوریه، خ. انقلاب، خ. مروج اردبیلی

برج شاطر

برج شاطر که به گنبد شاطر نیز معروف است در ۶ کیلومتری شهر اردبیل و در روستای صومعه قرار دارد. این برج با طرح استوانه‌ای داخلی و ده‌ضلعی خارجی سنگی آزاره‌ای با چهار برج سنگ‌تراش دارد. باستان‌شناسان قدمت برج را به قرن هشتم هجری نسبت می‌دهند، مشابه آرامگاه چلبی اوغلو در سلطانیه. تپه‌های باستانی اطراف برج به دوران قبل از اسلام و به ویژه دوران اشکانی تعلق دارند. برج شاطر به عنوان یکی از آثار تاریخی مهم و جاهای دیدنی اردبیل، نمایانگر معماری دوره ایلخانی بوده و بازدید از آن تجربه‌ای از تاریخ و فرهنگ این منطقه را فراهم می‌کند.

آدرس: شهرستان اردبیل، جاده صومعه

محوطه باستانی قلعه خسرو

محوطه باستانی قلعه خسرو در ۲۸ کیلومتری شمال غربی اردبیل و نزدیک روستای قوناق قیران قرار دارد. این محوطه شامل دو قلعه و یک گورستان شده که یکی از این قلعه‌ها، متعلق به دوره مفرغ جدید بر بالای کوه شوش داغی قرار دارد و قلعه دیگر، متعلق به دوره هخامنشی در فاصله ۷۰۰ متری از آن واقع شده است. قلعه خسرو با شیوه خشکه‌چین سنگی و بدون ملات ساخته شده و قدمت آن به دوره‌های مختلف عصر آهن بازمی‌گردد. قلعه در موقعیتی با شیب تند و دسترسی محدود ساخته شده تا از حملات محافظت شود. گورستان نیز در بخش جنوبی کوه قرار دارد و گورهای پراکنده‌ای از دوره‌های مختلف تاریخی را شامل می‌شود. این محوطه معماری دفاعی و استراتژیک دوران باستان را نشان می‌دهد.

آدرس: شهرستان نیر، جاده دکمه داغیل

موزه چینی خانه اردبیل

چینی خانه یکی از تالارهای زیبای دوران شاه عباس صفوی در اردبیل توسط شیخ بهایی طراحی شد و شامل ۱۲۵۶ محفظه بوده که چینی‌های اهدایی امپراتور چین و سفارش‌های ایران در آن قرار دارد. ظروف چینی پس از رسیدن به ایران، توسط هنرمندان اصفهانی به مهر «بنده شاه ولایت عباس» ممهور و به اردبیل فرستاده می‌شد. بعد از عهدنامه ترکمنچای، بیش از ۸۵۰ عدد از ظروف چینی و کتاب‌های نفیس این تالار به سرقت رفت که بخشی از آن‌ها در موزه‌های روسیه و ایران به نمایش درآمد. در سال ۱۳۷۰، تالار چینی‌خانه به طور رسمی با نمایش ظروف چینی، گلدان‌های زیبا و یک قرآن نفیس به خط کوفی گشایش یافت.

آدرس: استان اردبیل، عالی قاپو، خیابان شیخ صفی الدین اردبیلی

موزه مردم شناسی اردبیل

از جاذبه های گردشگری اردبیل می‌توان بع موزه مردم‌شناسی اردبیل اشاره نمود که یکی از غنی‌ترین موزه‌های ایران با بیش از ۳۳۰۰ اثر فرهنگی و تاریخی تلقی می‌شود. این آثار شامل پوشاک محلی، زیورآلات، ابزار کشاورزی، ظروف سفالی، نسخ خطی و اسناد تاریخی می‌شود و فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و تاریخ آذربایجان فراهم می‌کند. موزه در حمام تاریخی آقانقی واقع شده که در دوره ایلخانی ساخته و در دوره‌های صفوی و قاجار بازسازی شده است. حمام آقانقی با سه بخش گرمخانه، سردخانه و رختکن، نمونه‌ای از معماری دوره ایلخانی است. پس از کاهش رونق حمام در دوره پهلوی، این مکان به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد و از سال ۱۳۵۴ به عنوان مرکز فرهنگی و گردشگری شناخته می‌شود.

آدرس: اردبیل، خیابان انقلاب، خیابان باغمیشه

موزه تاریخ طبیعی اردبیل

موزه تاریخ طبیعی در لیست جاهای دیدنی اردبیل در کنار دریاچه شورابیل قرار دارد که یکی از جاهای تاریخی اردبیل نیز شمرده می‌شود. این موزه با مجموعه‌ای از بیش از ۱۲۰ گونه تاکسیدرمی شده شامل پستانداران، پرندگان، دوزیستان و حیوانات وحشی کمیاب، به طبیعت‌دوستان فرصتی بی‌نظیر برای آشنایی با تنوع حیات وحش می‌دهد. بخش‌های مختلف موزه شامل دیرینه‌شناسی، آفرینش، زیست‌بوم‌های دشتی، تالابی و کوهستانی می‌شود. همچنین، آکواریوم بزرگ موزه با نمایش ماهیان جذابیت ویژه‌ای دارد. موزه تاریخ طبیعی در سال ۱۳۸۱ افتتاح شد و در دو طبقه امکاناتی چون فروشگاه کتاب‌های زیست‌محیطی و محل استراحت ارائه می‌دهد. بازدید از این موزه امکان مشاهده فسیل‌ها، کانی‌ها و اجزای بدن حیوانات را فراهم می‌کند و تجربه‌ای آموزنده از سیر تکامل و زندگی موجودات طبیعی را به گردشگران آموزش می‌دهد.

آدرس :اردبیل، خیابان شورابیل

موزه صنایع دستی اردبیل

موزه صنایع دستی اردبیل در حمام تاریخی حاج شیخ، متعلق به دوران صفویه و با قدمتی حدود ۳۰۰ سال در سال ۱۳۸۷ افتتاح شد. این موزه شامل بخش‌هایی مانند ورودی، هشتی، رختکن و شاه‌نشین می‌شود. در موزه صنایع دستی از دیدنی های اردبیل در حدود ۳۰۰ قطعه در ۲۵ رشته مختلف از جمله فرش، گلیم، معرق چوب، سفال، و صنایع چرم را نمایش داده می‌شود. همچنین، این موزه به برگزاری کارگاه‌های آموزشی و پژوهش‌های مرتبط با صنایع دستی می‌پردازد. نقاشی‌های قدیمی بر روی دیوارها و سقف که در بازسازی‌های اخیر سفیدکاری شده‌اند، تنها در بخش کوچکی از ضلع جنوبی سربینه قابل مشاهده‌اند.

آدرس: شیخ صفی الدین اردبیل، خیابان صفی، میدان عالی قاپو

موزه باستان شناسی اردبیل یا حمام آقا نقی

اگر از بازدید موزه چینی‌خانه اردبیل لذت بردید، موزه مردم‌شناسی اردبیل که در حمام تاریخی آقانقی واقع شده را هم از دست ندهید. این موزه با بیش از ۳۳۰۰ اثر که شامل پوشاک محلی، زیورآلات، ابزار کشاورزی، ظروف سفالی و نسخ خطی می‌شود، یکی از غنی‌ترین موزه‌های مردم‌شناسی کشور شمرده می‌شود. قدمت ساختمان موزه باستان شناسی به دوره ایلخانی برمی‌گردد که در دوره‌های صفوی و قاجار بازسازی شده و در سال ۱۳۵۴ به موزه تبدیل شد.

آدرس: شیخ صفی الدین اردبیل، خیابان صفی، میدان عالی قاپو

موزه مفاخر دینی اردبیل

موزه مفاخر دینی در خانه تاریخی میرفتاحی واقع در میدان امام‌حسین شهر اردبیل قرار داشته که این بنا پیشینه‌اش به دوران قاجار برمی‌گرددو در گذشته به‌عنوان نخستین دبیرستان دخترانه شهر مورد استفاده قرار می‌گرفت. معماری خانه به سبک ایرانی در دوران قاجار با اندرونی و بیرونی مجزا و تزییناتی مانند آجرکاری، ارسی‌های زیبا، شیشه‌های رنگی و نقوش اسلیمی طراحی شده است. موزه به‌افتخار علمای بزرگ اردبیل، مانند احمد مقدس، میرزا محسن مجتهد و سید مرتضی خلخالی، دایر شده است. این عالمان به‌درجه اجتهاد رسیده و در فقه اسلامی صاحب‌نظر بودند. در موزه تابلوهای نقاشی، عکس‌ها و تندیس‌های این عالمان به‌نمایش درآمده و کتابی تحت عنوان «گوهرهای شب چراغ» نیز برای معرفی زندگی‌نامه آن‌ها منتشر شده است.

آدرس:شهر اردبیل، محله پیر شمس الدین، خیابان امام خمینی، خیابان فرعی دوم، خیابان ملانقی

خانه ارشادی اردبیل

خانه ارشادی اردبیل که به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده در لیست جاهای دیدنی اردبیل در روز قرار دارد و یادگاری از دوره قاجار به شمار می‌رود. این بنا که در گذشته خانه اربابی وسیع و بزرگی بوده، در طول زمان بخشی از آن تخریب و جدا شده است. خانه ارشادی با پی‌های سنگی و ملات ماسه و آهک ساخته شده و نمای بیرونی آن شامل آجر و نمای داخلی آن خشت می‌شود. همچنین دیوارهای بیرونی با چهار ردیف سنگ بازالت سیاه تراشیده شده و در و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی و طرح‌های اسلیمی مزین شده‌اند. تزئینات دیگر شامل طاق‌نماها، مقرنس‌های گچی و نماهای آجری در حیاط می‌شود. بازدیدکنندگان می‌توانند از مکان‌های تاریخی نزدیک مانند بازار اردبیل و بقعه شیخ صفی‌الدین نیز دیدن کنند و از غذاهای محلی لذت ببرند.

آدرس: اردبیل، اوچ دکان، خیابان طالقانی

خانه مناف زاده اردبیل

خانه مناف زاده یکی از خانه‌های تاریخی و کهن اردبیل بوده که با وجود شکوه و عظمت معماری، از درب‌های کوتاه برای ترویج فروتنی و تواضع برخوردار بوده و متأسفانه اکنون در وضعیت نامناسبی قرار دارد. این خانه در کوچه رحمانی، محله سرچشمه اردبیل، واقع شده و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی این شهر به حساب می‌آید. خانه مناف زاده با مساحت ۱۳۰۳ متر مربع توسط حاج محمد علی معماری ساخته شده و به‌خاطر معماری بی‌نظیر و استقامت بالا شهرت دارد. در سال‌های بعد، خانواده مناف زاده این خانه را خریداری و به آن نام خانوادگی خود را دادند. از آن زمان، این خانه به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت و به حوزه هنری اردبیل فروخته شده و اکنون تحت مدیریت این حوزه قرار دارد.

آدرس: اردبیل ، سرچمشه-کوچه شمس، روبه روی آزمایشگاه شفا

خانه وکیل الرعایا

خانه وکیل الرعایا یکی از جاهای خوب اردبیل با دو طبقه و زیرزمینی زیبا از آثار تاریخی این شهر به شمار می‌رود. این خانه یکی از قدیمی‌ترین جاذبه‌های گردشگری اردبیل به‌ویژه به‌خاطر تالار غربی آن شناخته می‌شود که با آینه‌کاری، مقرنس‌کاری و کاشی‌کاری مزین شده است. در گذشته، خانه وکیل الرعایا به‌عنوان محل تجمع سران کشور در دوران مشروطیت اهمیت ویژه‌ای داشت. اما پس از فوت آخرین فرد از خاندان وکیل الرعایا، توجه به آن کاهش یافت. یکی از ویژگی‌های بارز این خانه، ایوان بزرگ آن بوده که متأسفانه تخریب شد. معماری خانه با توجه به شرایط آب و هوایی اردبیل طراحی شده و شامل دیوارهای عایق و پنجره‌های بزرگ برای ورود نور خورشید می‌شود.

آدرس: اردبیل،اوچدکان،خیابان طوی

خانه صادقی

خانه صادقی یکی از بناهای تاریخی اردبیل از دوره قاجار است که توسط حاج محمد اردبیلی طراحی و چهار سال ساخته شد. این خانه با مساحت ۲,۵۴۸ متر مربع در گذشته شامل بخش‌های حسینیه، شاه‌نشین، اندرونی، خادم‌نشین، و اصطبل بود. معماری سنتی خانه شامل تزیینات مقرنس‌کاری و مشبک‌کاری در ارسی‌ها و مقرنس‌های گچی زیبای تالار اصلی می‌گردد. همچنین، کتیبه‌ای از آیه الکرسی به خط نستعلیق بر روی دیوارهای جانبی دیده می‌شود. خانه صادقی در حال حاضر به‌عنوان بوتیک هتل فعالیت می‌کند و شامل رستوران سنتی، دمنوش‌خانه، کافی‌شاپ، تالار عقد، و سالن همایش و جلسات می‌شود. این مکان همچنان برای برگزاری مراسم عقد و عروسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و با حفظ معماری سنتی خود، به‌خوبی مرمت و بازسازی شده است.

آدرس: اردبیل، محله اوچدکان، کوی سرتیپ آباد

دره جنگلی ایردموسی

دره جنگل ایردموسی واقع در ۱۴ کیلومتری غرب اردبیل و در نزدیکی روستای ایردموسی، یکی از جاهای دیدنی اطراف اردبیل محسوب می‌شود. این دره با آب و هوای معتدل در فصل‌های بهار و تابستان مقصدی مناسب برای گردشگران به شمار می‌رود. دره ایردموسی با مناظر زیبایی چون نهرها، چشمه‌سارها، چمنزارها و باغات میوه، محیطی عالی برای گردش و استراحت فراهم می‌کند. در گذشته، این منطقه پر از درختان بید و چنار بوده و زیستگاه حیواناتی چون مارال بود. اما به دلیل استفاده از منابع طبیعی و کمبود بارش، تعداد درختان کاهش یافته است.

آدرس: استان اردبیل، شهرستان سرعین

پل هفت چشمه اردبیل یا داش کسن

پل هفت چشمه (داش کسن) در اردبیل یکی از پل‌های تاریخی دوره صفویه هست که بر روی رودخانه بالیقلو چای ساخته شده است. این پل با نام‌های پل یدی گوزلی، پل ججین، پل داش کسن و کورپی قرمزی نیز شناخته می‌شود. پل هفت چشمه دارای پایه‌های سنگی و طاق‌های جناغی آجری بوده و به عنوان یکی از جاهای گردشگری اردبیل برای پیاده‌روی و عبور از رودخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پل دارای هفت دهانه آجری با قوس‌های پنج و هفت بوده که بر روی پایه‌های سنگی و موج‌شکن‌های مقاوم قرار دارد. نام پل به دلیل وجود روستای داش کسن (سنگ شکن) در آن سوی رودخانه، به این نام مشهور شده است.

آدرس: محله معلم اردبیل، خیابان شهید مطهری، پل تاریخی هفت چشمه

پل ابراهیم آباد

پل ابراهیم آباد یکی دیگر از پل‌های تاریخی اردبیل که بر روی رودخانه بالیقلو چای ساخته شده است. این پل ابتدا چهار دهانه داشت که پس از مرمت به سه دهانه کاهش یافت. پایه‌های پل سنگی و موج‌شکن مثلثی شکل هستند، در حالی که طاق‌های آجری آن با ملات گچ و آهک و به شکل جناغ ساخته شده‌اند. پل ابراهیم آباد به دوران صفویه بازمی‌گردد که طول ۷۵ متر، عرض ۳ متر و ارتفاع ۵ متر دارد. این پل، روستای ابراهیم آباد را به روستاهای مجاور متصل می‌کند و از نظر معماری به‌گونه‌ای طراحی شده تا فشار وارده به دیوارهای پل را کاهش دهد.

آدرس: درابتدای کوچه ابراهیم آباد بر روی رودخانه بالیقلو

پل سید آباد اردبیل

پل سیدآباد متعلق به دوره صفوی، محله‌های سیدآباد و پیرمادر در اردبیل را به هم متصل می‌کند. این پل سه دهانه آجری و موج‌شکن‌های سنگی دارد. دهانه بزرگ در وسط پل و دو دهانه کوچک‌تر در کناره‌ها قرار دارند که باعث شیب‌دار شدن عرشه پل شده و در سال‌های اخیر مرمت‌هایی روی آن انجام گرفته است. پل سیدآباد نیز بر روی رودخانه بالیقلو ساخته شده و به‌عنوان مسیری ارتباطی بین جاده‌های قدیمی تالش و خلخال عمل می‌کرد. طول پل ۲۴ متر و عرض آن ۴ متر بوده و از آن برای عبور و مرور عابران پیاده استفاده می‌شود. این پل یکی از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی اردبیل به‌شمار می‌رود و بازدید از آن در فصل بهار و اوایل تابستان به دلیل آب‌وهوای مناسب این منطقه پیشنهاد می‌شود.

آدرس: اردبیل،رحمانیه،خ ساحلی بین پیر مادر و شهید محمدزاده

حمام تاریخی اوچدکان

حمام تاریخی اوچ دکان در محله اوچ دکان اردبیل و در ضلع شمالی مسجد اوچ دکان قرار دارد. این حمام در سال ۱۲۵۹ هجری قمری توسط خانواده آقای صادقی از خانواده‌های معروف اردبیل، ساخته شد. حمام دارای دو بخش زنانه و مردانه بوده که امروزه تنها بخش مردانه فعال است. ورودی حمام با هشتی و دالانی باریک به رختکن می‌رسد که در گذشته تزئینات زیبایی از نقاشی‌های سنتی داشته، اما در نتیجه آتش‌سوزی این نقاشی‌ها از بین رفته‌اند. گرمخانه فضایی به ابعاد ۵.۶ در ۸.۳ متر با پوشش طاق و خزینه آب‌گرم دارد. همچنین در ضلع جنوب شرقی گرمخانه، استخری به نام چال‌حوض قرار دارد.

آدرس: اردبیل، اوچدکان، خیابان تاسوعا و عاشورا، کنارگذر رحیمی

حمام پیرزرگر اردبیل

حمام تاریخی پیرزرگر در اردبیل، روبروی مسجد تاریخی محله قرار داشته و به دوره قاجار تعلق دارد. این حمام دو بخش زنانه و مردانه داشته که بخش زنانه به دلیل تخریب سقف غیرقابل استفاده شده، اما بخش مردانه هنوز سالم و فعال است. سربینه حمام با پلان هشت و نیم‌هشت، تزئینات زیبا و گنبد عرقچین بزرگی دارد. کف آن سنگی بوده و حوض هشت‌ضلعی در وسط آن دیده می‌شود. پس از سربینه، میان‌در به گرمخانه می‌رسد. گرمخانه با پلان مستطیلی و فضای میانی مربعی‌شکل، سقف گنبدی و حوض‌های آب در اطراف، یکی از بخش‌های اصلی این حمام به شمار می‌رود. حمام پیرزرگر با معماری ویژه قاجاری، نشانه‌ای از تاریخ و فرهنگ منطقه محسوب می‌شود و همچنان به‌عنوان یکی از دیدنی های اردبیل مورد توجه قرار دارد.

آدرس: اردبیل، پیر شمس الدین، خیابان خرمشهر،خیابان امام علی، خیابان پیر زرگر

آبشار و آب گرم سردابه

آبشار و آب‌گرم سردابه در روستای سردابه، ۲۸ کیلومتری غرب اردبیل و در دامنه شرقی کوه سبلان قرار دارد. این آبشار که از چشمه‌های آب‌گرم معدنی سرچشمه می‌گیرد به دلیل خواص درمانی‌اش، گردشگران زیادی را جذب می‌کند. آب این چشمه دارای گاز سولفید هیدروژن بوده که از شکاف‌های زمین تراوش کرده و به دره سرازیر می‌شود. آبشار سردابه حدود ۱۵ تا ۲۰ متر ارتفاع دارد و آب آن شفاف، بی‌رنگ و کمی ترش‌مزه است. این آب‌گرم برای درمان بیماری‌های پوستی و استخوانی فواید زیادی دارد. رسوبات گوگردی نخودی‌رنگ نیز بر روی سنگ‌های مسیر آب مشاهده می‌شود. در اطراف آبشار، غارهای متعددی وجود دارد که منظره‌ای زیبا و بکر را خلق کرده‌اند.

آدرس: شهرستان اردبیل، جاده شمشیرخانه 

تپه آناهیتا

تپه آناهیتا در شهر سرعین استان اردبیل قرار دارد و قدمت آن به هزاره اول و دوم قبل از میلاد بازمی‌گردد. این تپه باستانی آثار معبدی را در خود جای داده که احتمالاً مربوط به پیروان آناهیتا، الهه آب بوده است. در این مکان، اشیا و ظروف سفالی کشف شده که به اواخر هزاره اول و دوم پیش از میلاد تعلق دارد. معبد آناهیتا در دوره ساسانی به‌عنوان محل عبادت پیروان دین زرتشت استفاده می‌شد و پس از حمله اعراب رو به افول نهاد. معبد آناهیتا و آثار اطراف آن از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی قابل‌توجهی برخوردارند و در گروه جاهای دیدنی معروف اردبیل قرار می‌گیرند.

آدرس: سرعین، شهرداری، خیابان آناهیتا

ویلا دره

روستای ییلاقی بیله درق که به ویلا دره نیز شهرت دارد، یکی از جاذبه‌های برجسته گردشگری در منطقه سرعین و در ۳ کیلومتری شمال این شهر قرار دارد. این روستا با پهنای حدود ۲۰۰ متر و عمقی ۱۰۰ متری در دل دره‌ای قرار گرفته و به‌دلیل آب و هوای خنک و لطیف و طبیعت بکر خود شهرت دارد. بیله درق به‌ویژه با چشمه‌های آب معدنی طبیعی خود شناخته می‌شود و طبیعتی متنوع که شامل درختان، گل‌ها، چشمه‌های طبیعی و آبشارها شده را به مسافران ارائه می‌دهد. کندوهای عسل نیز بخشی از زیبایی‌های طبیعی این منطقه هستند. علاوه بر این جاذبه‌ها، غارهای بزرگ و کوچک در دل کوه‌ها و صخره‌های روستا دیده می‌شوند که از جمله غاری با دهانه عریض است که امروزه پناهگاهی برای استراحت گردشگران هست.

آدرس: شهرستان سرعین، جاده ارجستان

روستای کنزق

روستای کنزق که با نام گنزق نیز شناخته می‌شود در سه کیلومتری سرعین استان اردبیل واقع شده و قدمت آن به هزاره اول قبل از میلاد بازمی‌گردد. این روستا به دلیل معماری صخره‌ای خاص خود و وجود غارهای طبیعی از جاهای دیدنی سرعین محسوب می‌شود. واحدهای مسکونی در سراشیبی تپه به شکل فضاهای زیرزمینی کنده شده‌اند. هرچند که زلزله سال ۱۳۷۵ این روستا را به‌کلی تخریب کرد، اما با همکاری مردم و دولت بازسازی شد. کنزق مراتع غنی برای دامپروری و محصولات زراعی همچون گندم، جو و سیب‌زمینی دارد. صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم و فرش نیز در بین زنان روستا رواج دارد. بافت متراکم و خانه‌های صخره‌ای با طاقچه‌های کنده‌کاری شده از ویژگی‌های اصلی این روستا هستند.

آدرس: شهرستان سرعین، بخش مرکزی و دهستان آب گرم استان اردبیل، روستای کنزق

قله سبلان

قله سبلان آتشفشانی خاموش و زیبا در استان اردبیل، یکی از مرتفع‌ترین و مهم‌ترین قله‌های ایران محسوب می‌شود. این قله ۴۸۱۱ متر ارتفاع دارد و بعد از دماوند و علم‌کوه، سومین قله بلند ایران نام گرفته است. سبلان با موقعیتی استراتژیک، تلاقی آب، آتش و خاک بوده و جو آب‌وهوایی بسیار سردی دارد. بارش باران و برف تقریباً در تمام ماه‌های سال در این منطقه رواج دارد. با وجود شرایط سخت، سبلان پر از گیاهان دارویی و وحشی است که نوشیدنی‌های گرم کوهنوردان را معطر می‌کنند. دشت‌های شقایق، یخچال‌های طبیعی و چشمه‌های آبگرم اطراف قله سبلان، زیبایی‌های طبیعی منحصر‌به‌فردی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. این منطقه مقصدی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت و کوهنوردی است که به دنبال رهایی از روزمرگی و ارتباط با مادر طبیعت هستند.

آدرس: کوه سبلان، ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل، ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین‌شهر

پل معلق مشگین شهر

یکی از جاهای دیدنی اردبیل پل معلق مشگین‌شهربوده که در دامنه کوه سبلان و بالای پارک جنگلی این شهر واقع شده و عنوان طولانی‌ترین پل معلق خاورمیانه با ارتفاع ۸۰ متر از کف دره را دارد. این پل ۳۶۵ متر طول و ۲ متر عرض دارد و بخشی از مجموعه گردشگری «خیاو تا گیردولی» است. این مجموعه شامل امکانات تفریحی و رفاهی متنوعی چون زیپ‌لاین، بانجی جامپینگ، پاراگلایدر، و رستوران می‌شود. همچنین، پل چوبی ۱۰۰ متری و ۲۵ متری در این مجموعه وجود دارد. امکانات دیگر شامل قالیچه معلق، شترسواری، اسب‌سواری، موتورسواری و سواری با خودروهای قدیمی بوده و سوئیت‌های اقامتی، سینما، فودکورت و بازارچه‌های صنایع دستی نیز از دیگر امکانات رفاهی این مجموعه هستند.

آدرس: مشگین شهر، خیابان سعدی، بالاتر از میدان دادگستری، پشت بیمارستان ولیعصر

جهنم دره

جهنم دره در ۲۰ کیلومتری جنوب مشگین‌شهر قرار دارد و دره‌ای عمیق با صخره‌های سنگی در کنار رودخانه خیاوچایی بوده از جاهای دیدنی سرسبز اردبیل است. جهنم دره برخلاف نام ترسناک آن با زیبایی‌های طبیعی‌اش از جمله آب سرد و خنک رودخانه در تابستان و قندیل‌های یخی در زمستان، بهشت کوچکی در دامنه‌های کوه سبلان محسوب می‌شود. این دره به خاطر مسیر صعب‌العبور و سراشیبی‌های تند ۷۰ درصدی که برای رسیدن به آن باید پیمود، به این نام نامگذاری شده است. این منطقه به‌خاطر طبیعت بکر، قندیل‌های یخی و چشمه‌های آب گرم اطرافش، ارزش سفر را دارد.

آدرس: شهرستان مشگین شهر، جاده موئیل، جاده دیزو

قلعه قهقهه

مشگین‌شهر یکی از شهرهای تاریخی استان اردبیل از قدمت و اصالت زیادی برخوردار است. این منطقه با آب و هوای معتدل کوهستانی در ۹۰ کیلومتری اردبیل واقع شده و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوان دارد. قلعه قهقهه در ارتفاعات مشگین‌شهر، از جمله آثار مهم تاریخی این منطقه به شمار می‌آید. این قلعه که با استفاده از ملات گچ آهک و آجر ساخته شده، به عنوان یکی از دژهای غیرقابل‌نفوذ شناخته می‌شود. نام قلعه به معنی «خنده بلند» بوده که احتمالاً به پژواک صداها در محیط قلعه اشاره دارد. قلعه روی تپه‌ای با ارتفاع حدود ۳۰۰ متر قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی و ساختار محکم آن، به عنوان زندانی امنیتی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت.

آدرس: استان اردبیل، ۸۵ کیلومتری شمال شرقی مشگین شهر، نزدیکی روستای کنچوبه و قره آغلاج کلان

پل پِردلیس

پل پردلیس کاغذکنان میانه در فاصله حدود ۶ کیلومتری از روستای کوبلان و بر روی رودخانه قزل اوزن واقع شده است. این پل با ۹ دهنه از جمله دهنه‌هایی به عرض‌های متفاوت و پنج پایه سنگی که با آهک و ساروج ساخته شده، در گذشته معبر اصلی مسافران و سیاحان بود که از اردبیل به قفقاز و روسیه سفر می‌کردند. پل پردلیس در متون تاریخی نظیر کتاب «مسالک و ممالک» و توصیف‌های سفرنامه‌نویسانی چون پترودالاواله و آدام اولئاریوس ذکر شده است. این پل به خاطر موقعیت جغرافیایی و اهمیت تاریخی‌اش شناخته شده و به عنوان یکی از آثار برجسته معماری دوره‌های گذشته همچنان در مرکز توجه قرار دارد.

آدرس: شهرستان کوثر، جاده اردبیل خلخال زنجان

جاده اسالم به خلخال

جاده اسالم به خلخال یکی از زیباترین و تماشایی‌ترین جاده‌های ایران به طول ۷۰ کیلومتر از اسالم در استان گیلان به خلخال در استان اردبیل قرار دارد. این مسیر با مناظری چشم‌نواز از جنگل‌های انبوه، دشت‌های سرسبز و رودخانه‌های خروشان، لذتی خاص از رانندگی به شما می‌دهد. آب و هوای جاده متغیر بوده و در طول مسیر می‌توانید با مه و باران مواجه شوید. از جاذبه‌های جاده اسالم به خلخال می‌توان به طبیعت رنگارنگ، دشت‌های گل در بهار، و حضور گله‌های اسب و گوسفند اشاره کرد. همچنین این جاده از مناظر لوکیشن فیلم‌های مشهور مانند «حضرت سلیمان» نیز بوده است.

آدرس: استان‌های گیلان و اردبیل

آبشار نوده

کوه‌های نوده با طبیعتی زیبا و تنوع گیاهی شامل گلپر، کاکوتی، آویشن و نعنا، به یکی از جاذبه‌های گردشگری روستای نوده و جاهای دیدنی اردبیل در عید تبدیل شده‌اند. این منطقه به خاطر دره‌ها و جنگل‌های سرسبز، محیطی آرامش‌بخش برای پیاده‌روی و استراحت فراهم می‌کند. آبشار نوده با ارتفاع حدود ۳۰ متر در چهار کیلومتری روستا و پانزده کیلومتر از هشجین در دامنه کوه آق داغ قرار دارد. این آبشار در زمستان با قندیل‌های یخ نمایی زیبا و در بهار و تابستان با مناظر سرسبز خود، تجربه‌ای متفاوت را به گردشگرانش هدیه می‌دهد. بازدید از آبشار نوده و روستای اطراف به ویژه در بهار و تابستان توصیه می‌شود.

آدرس: شهرستان خلخال،جاده ونن

غار یخگان

غار یخگان در استان اردبیل و در ۲۴۰۰ متری از سطح دریا در دامنه کوه یخگان داغی قرار دارد. این غار با مساحت ۱۱۰۰ هکتار و دو دهانه که اختلاف ارتفاع ۲۵ کیلومتر دارند، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد و از مهمترین غارهای ایران است. هوای داخلی غار در تابستان سرد و در زمستان گرم بوده و به دلیل تشکیل بلورهای یخ به صورت قندیل و ورقه‌های نازک، جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشد. غار یخگان با دودکش طبیعی یک تهویه مناسب در داخل غار ایجاد می‌کند. روستاهای اطراف مانند گندم‌آباد و جلال‌آباد از یخ غار برای مصارف تابستانی استفاده می‌کنند.

آدرس: استان اردبیل، ۷۷ کیلومتری شهر خلخال

خانه تاریخی رضازاده

خانه رضازاده یکی دیگر از آثار تاریخی اردبیل بوده که قدمت آن به اواخر دوره قاجار بازمی‌گردد. این بنا در محله اوچ‌دکان و در نزدیکی بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی قرار دارد. معماری خانه رضازاده به سبک قاجاری بوده و پلان آن به شکل نعل طراحی شده است. از بخش‌های جذاب این بنا می‌توان به دو اتاق گوشواره و شاه‌نشین در طبقه دوم اشاره کرد. ورودی خانه با هشتی قاجاری و سردر زیبا از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن به شمار می‌رود.

آدرس: اردبیل، آیت الله کاشانی، رضازاده

دشت مغان

دشت مغان در شمال استان اردبیل و هم‌مرز با جمهوری آذربایجان یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی ایران به شمار می‌رود. این دشت حاصلخیز به‌خاطر خاک غنی و آب‌وهوای مناسب، به قطب کشاورزی منطقه تبدیل شده و محصولاتی مانند هلو، شلیل، انجیر، ذرت و گندم در آن کشت می‌شود. مغان همچنین دارای پیشینه‌ای کهن بوده و آثار باستانی فراوانی از آن در موزه‌های تبریز و اردبیل نگهداری می‌شود. قلعه اولتان، برج قارلوجا و گورستان‌های قدیمی از جمله جاذبه‌های تاریخی این منطقه‌اند. قلعه دختر (قیزقلعه‌سی) از دوره اشکانی و ساسانی نیز در دسته آثار تاریخی برجسته مغان قرار دارد.

آدرس: استان اردبیل، شمالی‌ترین قسمت استان اردبیل، سه شهر گرمی، بیله‌سوار و پارس‌آباد

دریاچه سوها

دریاچه سوها از بکرترین جاذبه‌های استان اردبیل، در ۳۵ کیلومتری شرق اردبیل و نزدیکی روستای سوها قرار دارد. این دریاچه که به «سوا» نیز معروف است، در پشت سد کوچکی شکل گرفته و آب روستای سوها را تأمین می‌کند. با طول ۱.۵ کیلومتر و عمق ۶ متر، این دریاچه فضایی دلپذیر برای عکاسان حیات‌وحش و علاقه‌مندان به طبیعت فراهم می‌کند. اطراف دریاچه، پوشیده از گل‌های بابونه وحشی و مناظر کوهستانی بوده که آن را به مقصدی مناسب برای طبیعت‌گردی و استراحت در تابستان تبدیل کرده است. روستای سوها، با ۳۵۰ خانوار در دهستان ویلکیج به‌خاطر طبیعت زیبا و نزدیکی به جنگل‌های فندق‌لو شناخته می‌شود.

آدرس: استان اردبیل، ۳۶ کیلومتری شهر اردبیل، شهرستان نمین، ۴ کیلومتری شمال شرقی روستای سوها

پل شیشه ای هیر

پل معلق هیر یکی از جاهای دیدنی اردبیل بوده که با ۲۰۰ متر طول و ۱۰۰ متر ارتفاع، اولین پل معلق شیشه‌ای و قوسی شکل جهان به شمار می‌آید. در طراحی آن از شیشه‌های مقاوم استفاده شده که امکان تماشای مناظر زیبا و رودخانه هیرچایی را در زیر پا فراهم می‌کند. ساخت پل معلق توسط مهندسان ایرانی از سال ۱۳۹۷ آغاز و در سال ۱۳۹۹ به بهره‌برداری رسید. عبور از پل تجربه‌ای هیجان‌انگیز به‌ویژه برای کسانی که از ارتفاع لذت می‌برند را به ارمغان می‌آورد. دیدن مناظر طبیعی اطراف پل به همراه تجربه دیدن عمق از روی پل شیشه‌ای، این جاذبه را به یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری استان اردبیل تبدیل می‌کند.

آدرس: شهرستان هیر، ۲۳ کیلومتری از شهر اردبیل

جاهای دیدنی اردبیل روی نقشه

در  تصویر زیر بخشی از دیدنی های اردبیل روی نقشه را مشاهده می‌کنید:

 

جاهای دیدنی اردبیل در شب

اردبیل با زیبایی‌های طبیعی و تاریخی خود در شب نیز جذابیتی خاص دارد که نمی‌توان از آن غافل شد. در حالی که این استان سردسیر شمال غرب کشور در روزهای روشن با مناظر دل‌انگیز کوه سبلان و دشت‌های سرسبز دل می‌برد، شب‌های اردبیل هم از زیبایی‌های خاصی برخوردارند که باید تجربه کرد. این استان که در زمستان به دنیای سفید و در تابستان به بهشتی خنک بدل می‌شود، در شب نیز با زیبایی‌های خاص خود، فرصتی مناسب برای گردشگرانی بوده که به دنبال تجربه‌های جدید و خاطره‌انگیز هستند. اگر به دنبال شب‌گردی هستید، با ما همراه باشید تا بهترین جاهای دیدنی اردبیل در شب را معرفی کنیم.

• خانه تاریخی صادقی
• پل معلق هیر
• پل معلق مشگین شهر

جاهای دیدنی اردبیل در روز

سفر به اردبیل در طول روز می‌تواند شما را به دنیای جدیدی ببرد. این شهر با کوه‌های سر به فلک کشیده سبلان و دشت‌های سبز و پر از زندگی، در هر فصل زیبایی‌های خاص خود را نمایان می‌کند. روزها در اردبیل با آفتاب درخشان و هوای تازه، فرصتی عالی برای کاوش در جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این منطقه فراهم می‌کند. از چشمه‌های آب گرم آرامش‌بخش گرفته تا مکان‌های تاریخی که هر کدام داستانی برای گفتن دارند، اردبیل شما را به دل تاریخ و طبیعت می‌برد. اگر به دنبال تجربه‌ای پر از شگفتی و زیبایی هستید، اردبیل در روز با تمام زیبایی‌هایش، دعوتی است که نمی‌توانید رد کنید. بیایید و این استان جذاب را زیر نور خورشید کشف کنید.

• آبشار نوده
• جاده اسالم به خلخال
• دریاچه سوها

جاهای تفریحی اردبیل

شهر اردبیل با ترکیبی شگفت‌انگیز از طبیعت بکر، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی و محیطی آرامش‌بخش، هر بازدیدکننده‌ای را به خود جذب می‌کند. در دل اردبیل می‌توانید از تماشای دریاچه‌های شفاف و ییلاقات سرسبز لذت ببرید، در کنار کوه‌های مرتفع به تفریح بپردازید و از زیبایی‌های معماری و تاریخی این شهر بهره‌مند شوید. با ما همراه شوید تا با ۳ مورد از جاذبه‌های تفریحی اردبیل آشنا شوید و سفری عالی به این نگین آذربایجان داشته باشید.

• دریاچه شورابیل
• جنگل فندقلو
• دشت مغان

جاهای دیدنی اطراف اردبیل

استان اردبیل در دل شمال غربی ایران با تاریخچه‌ای شش‌هزار ساله و طبیعتی خیره‌کننده، به‌عنوان مقصدی بی‌نظیر برای سفر شناخته می‌شود. این استان با جاذبه‌های گردشگری متنوع خود، از بناهای تاریخی باستانی گرفته تا مناظر طبیعی شگفت‌انگیز، همواره دل‌های مسافران را به خود جذب می‌کند. در اطراف اردبیل، جاذبه‌هایی چون دریاچه‌های آرام، کوه‌های سرسبز و چشمه‌های معدنی، هر کدام دنیای خاص خود را دارند و تجربه‌ای منحصر به فرد از سفر را برای گردشگران به ارمغان می‌آورند. در ادامه به معرفی برخی از جذاب‌ترین نقاط اطراف اردبیل خواهیم پرداخت تا سفری لذت‌بخش و به یادماندنی را برای شما فراهم کنیم.

• تپه آناهیتا
• روستای کنزق
• جهنم دره

جاهای تاریخی اردبیل

وقتی اسم تاریخ به میان می‌آید، نام اردبیل در بین شهرهای ایران می‌درخشد. این منطقه با توجه به اینکه پاتخت صفویان بوده پر از آثار تاریخی آن دوران است. به جز جاهای تاریخی اردبیل در آن دوران، بسیاری از خانه‌ها، پل‌ها و مساجد آن نیز به دوران قاجار تعلق دارد که حس و حال معماری آن دوران را به گردشگران هدیه می‌دهد. در ادامه با ۳ مورد از جاهای دیدنی اردبیل که قدمتی تاریخی دارند می‌پردازیم:

• خانه وکیل الرعایا
• مسجد جمعه
• کلیسای مریم مقدس اردبیل

جاهای دیدنی اردبیل در بهار

بهار در اردبیل، جادوی رنگ و زندگی را به این شهر می‌آورد و طبیعت را به اوج زیبایی خود می‌رساند. هنگامی که شکوفه‌های درختان شروع به باز شدن و دشت‌ها به رنگ سبز در می‌آید، اردبیل تبدیل به بهشتی از مناظر شگفت‌انگیز می‌شود. در این فصل، هوای معتدل و نسیم ملایم به گردشگران این امکان را می‌دهد تا از زیبایی‌های طبیعی شهر بهره بیشتری ببرند. ییلاقات سرسبز و دریاچه‌های آرام اردبیل در بهار به ویژه در کنار جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، تجربه‌ای فراموش نشدنی را فراهم می‌آورند. از پیاده‌روی بر روی پل‌های معروف تا گشت و گذار در پارک‌ها و باغ‌های گل، بهار در اردبیل هر گوشه از شهر را به یک نمایشگاه زنده از زیبایی‌های طبیعی تبدیل می‌کند. این فصل، فرصتی عالی برای کشف و لذت بردن از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی اردبیل به شمار می‌آید.

• پل معلق پیرتقی
• دریاچه نئور
• دره جنگلی ایردموسی

جاهای دیدنی اردبیل در تابستان

اردبیل در تابستان با هوای خنک و مطبوع بر خلاف بقیه شهرهای کشور، فرصتی جدید برای کشف زیبایی‌های این شهر به شمار می‌رود. در این فصل، زمانی که گرمای تابستان در دیگر نقاط کشور به اوج خود می‌رسد، اردبیل به لطف ارتفاع و موقعیت جغرافیایی‌اش با هوای ملایم و خنک خود به مقصدی ایده‌آل برای فرار از گرما تبدیل می‌شود. از پیک‌نیک‌های خانوادگی در کنار آبشارها و چشمه‌های طبیعی تا کوهنوردی در دامنه‌های سرسبز، تابستان در اردبیل به گردشگران فرصت می‌دهد تا از زیبایی‌های طبیعی و آب‌وهوای دلپذیر این منطقه لذت ببرند. این فصل، زمان مناسبی برای تجربه جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی اردبیل به همراه خنکی دلپذیر تابستانی تلقی می‌شود.

• قلعه قهقهه
• غار یخگان
• آبشار

جاهای دیدنی اردبیل در پاییز

پاییز در اردبیل، فصلی است که این شهر را به تابلویی از رنگ‌های گرم و دلپذیر تبدیل می‌کند. هنگامی که درختان با برگ‌های طلایی و قرمز خود به استقبال خنکای پاییز می‌روند، اردبیل با زیبایی‌های طبیعی و مناظر بی‌نظیرش چشم‌ها را به خود جلب می‌کند. در این فصل، هوا کمی به سردی می‌گراید و این هوای پاییزی سفری آرام و لذت‌بخش را برای گردشگران به وجود می‌کند.

• برج شاطر
• دشت مغان
• گردنه حیران

جاهای دیدنی اردبیل در زمستان

در دل زمستان، اردبیل به یکی از جذاب‌ترین مقاصد سفر تبدیل می‌شود. این استان در شمال غربی ایران با پوشش برفی خود، منظره‌ای رویایی به نمایش می‌گذارد. در این فصل، کوه‌های سر به فلک کشیده و دشت‌های سفیدپوش اردبیل به فضایی دلپذیر و مسحورکننده مبدل می‌شود. زمستان در اردبیل با وجود چشمه‌های آبگرم معدنی، بهشتی از گرما و آرامش را برای شما فراهم می‌کند، در حالی که دریاچه‌های یخ‌زده مثل شورابیل، فرصت‌های هیجان‌انگیزی برای پیاده‌روی بر روی یخ‌های شفاف و تماشای زیبایی‌های طبیعت را ارائه می‌دهند. با ما همراه باشید تا جاذبه‌های زمستانی این سرزمین را کشف کنید و از سفر به این منطقه زیبا لذت ببرید.

• پیست اسکی آلوارس
• آبشار یخ‌ زده سردابه
• پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین

جاهای دیدنی اردبیل در عید

عید نوروز در اردبیل بهترین زمان جشن و دیدن سنت‌های خاص این شهر تلقی می‌شود. در این ایام، طبیعت اردبیل با شکوفه‌های رنگارنگ و باغ‌های سبز، به یک تابلوی زنده و زیبا تبدیل می‌شود. چشمه‌های آبگرم معدنی با دمای مطبوع و مناظر طبیعی، فرصتی عالی برای استراحت و تجدید قوا فراهم می‌کنند. در کنار آن، پارک‌ها و ییلاقات اردبیل با هوای معتدل و فعالیت‌های تفریحی خود، محلی مناسب برای گذراندن لحظات خوش در کنار خانواده و دوستان هستند. سفر به اردبیل در ایام عید، تجربه‌ای شگفت‌انگیز از زیبایی‌های بهاری و لذت بردن از لحظات خوش در دل طبیعت را به شما هدیه می‌دهد. با ما همراه باشید تا با جاذبه‌های ویژه نوروزی این منطقه آشنا شوید و از سفرتان به این دیار لذت ببرید.

• مجموعه بقعه شیخ امین الدین جبرئیل
• ·   مسجد جامع اردبیل
• بازار تاریخی اردبیل
• دریاچه شورابیل
• گردنه حیران
• جنگل فندقلو
• دریاچه سوها
• دریاچه نئور

اردبیل کجا اقامت کنیم؟

در آخر وقتی پای سفر به اردبیل به میان می‌آید، هیچ چیز به اندازه سوغاتی‌های محلی نمی‌تواند خاطرات سفر شما را شیرین‌تر کند. این دیار خوشمزه، با عسل سبلان که طعمی بی‌نظیر دارد، حلواهای خوش‌طعم، تخمه آفتاب‌گردان، باقلواهای لذیذ و سرشیر و کره‌ای که به شدت دلپذیر هستند، بهشتی برای افراد شکمو محسوب می‌شود.

برای اینکه سفر شما به اردبیل به بهترین شکل ممکن پیش برود و اقامتی راحت و دلپذیر داشته باشید، سایت اقامت ۲۴ بهترین گزینه برای پیدا کردن محل مناسب برای شماست. شما می‌توانید با کمک این سایت از میان گزینه‌های متنوع، اقامتگاه یا یک هتل اردبیل مطابق با نیازها و بودجه‌تان انتخاب کنید و به راحتی به دیدن جاهای دیدنی اردبیل بپردازید. پس با خیال راحت از سوغاتی‌های محلی لذت ببرید و اقامتی خاطره‌انگیز را تجربه کنید!

جمع بندی مطالب

اردبیل، شهری با تاریخ غنی و جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر بوده که به عنوان یکی از خنک‌ترین شهرهای ایران نیز شناخته می‌شود. این شهر به ویژه در فصول بهار و تابستان میزبان گردشگران بسیاری است که به دنبال تجربه زیبایی‌های طبیعی و تاریخی آن هستند. کوه سبلان نماد این منطقه به همراه آثار تاریخی دوران صفویه، جاذبه‌های بی‌نظیری را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.

علاوه بر مناظر طبیعی، اردبیل به لطف آب‌وهوای سرد و برفی در پاییز و زمستان، فرصت‌هایی برای تفریحات زمستانی نیز به علاقه‌مندان می‌دهد. جاذبه‌های طبیعی اردبیل، از کوه‌ها و پیست‌های اسکی زیبا گرفته تا موزه‌های تاریخی، همگی در کنار هم تجربه‌ای به یاد ماندنی را برای گردشگران رقم می‌زنند.

همچنین اردبیل به دلیل تاریخ فرهنگی و مذهبی‌اش نیز شهرت دارد. در واقع بهتر است بگوییم این شهر از شکم‌گردی و خوردن آش دوغش گرفته تا طبیعت‌گردی هر سلیقه‌ای را راضی می‌کند و به عنوان مقصدی ایده‌آل برای سفرهای کوتاه و بلند به شمار می‌رود.

سؤالات متداول