هجرت پیامبر و علت های هجرت

حضرت محمد (ص) پس از مبعوث شدن به پیامبری در سن چهل سالگی، رسالت خود را برای ترویج دین اسلام در سالهای اولیه به صورت پنهانی و در خفا انجام داده و ابتدا خویشاوندان و نزدیکان خود را به دین اسلام دعوت کرد، بعد از گذشت بیش از چند سال دعوت پنهانی، پیامبر مامور به آشکار کردن دعوت به اسلام شده و دعوت خود را به صورتی علنی در مکه آغاز کرد.

از روزگاران قدیم و پیش از ظهور اسلام، مکه سرزمینی مناسب برای تجارت و داد و ستد بوده و افراد بسیاری به این منظور به مکه سفر می کردند.

پیامبر اکرم(ص) از این موضوع استفاده کرده تا با برقراری ارتباط با تجار و بزرگان قبایل گوناگون علاوه بر دعوت آنان به اسلام، بتواند سرزمین مناسبی را برای ایجاد پایگاه و مرکز حکومت اسلامی پیدا کنند.

حضرت محمد (ص) مذاکرات بسیاری را با طوائف گوناگون صورت داده که بسیاری از آنها ناموفق بوده و سرانجام در صحبت با تعدادی از اهالی یثرب که بعد ها به مدینه تغییر نام پیدا کرد، نور امیدی روشن شد.

مردمان یثرب پیش از دعوت رسول اکرم (ص) از آنها به اسلام، به دلیل زندگی کردن گروهی یهودی در آن شهر، با یکتا پرستی اندکی آشنایی داشته و به همین سبب با حضرت محمد (ص) پیمانی را موسوم به پیان عقبه اول بستند.

پس از علنی شدن تبلیغات و دعوت مردم به اسلام و یکتا پرستی توسط حضرت محمد (ص)، فشار قریش بر مسلمانان و افرادی که ایمان آورده بودند روز به روز بیشتر شده و دیگر امکان ادامه زندگی برای آنان در مکه فراهم بنود.

به این علت، پیامبر اکرم (ص) پس از گذشت سیزده سال از بعثت تصمیم بر هجرت به یثرب را گرفته و اصحاب نیز دستور هجرت به این سرزمین را دادند.

پیامبر علاوه بر کاهش فشار قریش بر مسلمانان، دلایل دیگری نظیر حاصل خیز تر بودن مدینه نسبت به مکه، نجات جان پیامبر و سایر مسلمانان، اسلام پذیر بودن مردم مدینه، ایجاد پایگاهی مستحکم برای اسلام و دعوت خود مردمان یثرب از پیامبر، برای هجرت نیز داشت.

پس از صدور دستور هجرت از مکه به مدینه توسط پیامبر(ص) مسلمانان در خفا و پنهانی و بصورت انفرادی و یا گروهی اقدام به هجرت کرده و نخستین کسی که مکه را به قصد یثرت ترک کرد، فردی به نام ابوسلمه بود.

سرانجام در شبی که کفار برای قتل پیامبر نقشه کشیده بودند، حضرت محمد توسط نقشه ای از پیش تعیین شده و از طریق حضرت علی (ع) از مکه خارج شده و هجرت را به سوی مدینه آغاز کردند.

زمانبندی هجرت پیامبر به گونه ای بوده که ۲۶ صفر پیامبر از مکه خارج شده و پس از بیت و شش روز در ۲۲ ربیع الاول وارد مدینه شدند.

پیمان برادری بین مهاجران

برای جلوگیری از بروز مشکلات و مصائب برای مسلمانان در مهاجرت و تقویت روحیه همکاری و اتحاد، پیمان برادرى مهاجران به عنوان مقدمه هجرت مطرح شد. هدف از این پیمان ایجاد یک رابطه نزدیک برادری بجای روابط مرتبتی و مصلحتی بود و رسول اکرم (ص) پیش از هجرت، مهاجران را بر اساس حق و مواسات با هم برادر کرد.

ماجرای غار ثور

در شب هجرت و رفتن پیامبر به مدینه در میان راه برای مخفی شدن از سربازان قریش پیامبر و ابوبکر درون غاری به نام ثور پناه گرفتند. افراد قریش برای پیدا کردن پیامبر به دنبال او رفتن و پس از ردگیری‌های مختلف به پای کوه و دهانه غار ثور رسیدند. اما قبل از رسیدن آن‌ها به اذن خداوند عنکبوتی بر دهانه غار تار تنید و کبوتری وحشی آنجا تخم گذاشت. جستجوگران قریشی با دیدن این صحنه به این نتیجه رسیدند که این غار متروک است و امکان ندارد کسی وارد آن شده باشد.

منبع: وبلاگ اقامت۲۴