پل شهرستان اصفهان

پل شهرستان اصفهان، یکی از قدیمی ترین پل های رودخانه زاینده رود و جزو بهترین جاهای دیدنی اصفهان می باشد. این پل، جزو بناهای تاریخی و مشهور شهر اصفهان بوده که با نام های پل جی و پل جسر حسین نیز شناخته می شود. پل شهرستان در ۴ کیلومتری شرق اصفهان، در بلوار سلمان فارسی واقع شده و شرقی ترین پل تاریخی اصفهان است. به ترتیب از شرق اصفهان، نخست پل شهرستان، سپس پل خواجو، پل جویی، سی و سه پل و در پایان، پل مارنان قرار دارد.

مقاله مرتبط : “معرفی سی و سه پل اصفهان“

به عقیده بعضى از محققین، اساس این بنا ساسانى است و ریشه و پایه هخامنشى دارد ولی ساختمان های روی پل، از نمونه معماری اســلامی ـ دیلمی و سلجوقی تأثیر پذیرفته است. البته در خود پل، کتیبه یا اثر و نشانه ای که مؤید این نظر باشد، موجود نیست. فقط از نظر سبک معماری، مشابهت آن با پل های دوره ساسانی و یا منسوب به آن که در برخی از نقاط ایران هنوز پابرجاست، این عقیده ابراز شده است. پایه های این پل، بر روی سنگهای طبیعی کف رودخانه استوار شده است. طول پل از ستون مدور آجری تا انتهای سنگفرش قدیمی، در حدود ۱۰۵ متر و عرض آن از ۴.۲۵ تا ۵ متر متغیر است. جهت پل، شمالی – جنوبی ،همراه با کمی انحراف است. انحراف آن از فاصله چهل مترى از سمت جنوب آغاز مى ‏گردد. کف پل هموار نیست، بلکه از مرکز پل در دو سمت داراى شیب ملایمى است.

مقاله مرتبط : “معرفی پل مارنان اصفهان“

علت آن که این پل شهرستان نامیده می شود این است که در روستائی به همین نام در شرق اصفهان واقع شده است. در نزدیکی پل، بقعه الراشد بالله، خلیفه عباسی قرار دارد که در سال ۵۳۲ هجری قمری در اصفهان به دست یکی از فدائیان اسماعیلی کشته شد.

پل شهرستان دارای یازده چشمه و دوازده پایه سنگی بزرگ است، اما قسمت فوقانی پل که جهت  عبور و مرور بوده، خراب شده‌ است و فقط پیاده روی در آن امکان پذیر است. مصالح ساختمان به کار رفته در پل شهرستان که پلی باستانی است از سنگ، آجر، خشت و ملات است.

پل روی بستر صخره ‏اى رودخانه احداث شده است. در قدیم، براى ایجاد پل ‏ها، بستر صخره ‏اى رودخانه انتخاب مى ‏شد. همچنین محل مورد نظر را جایى انتخاب مى‏ کردند که رودخانه باریک شده است. این شیوه، براى استحکام و صرفه جویى در مصرف مصالح در ساختمان پل به کار گرفته مى ‏شد. در این شیوه، ابتدا صخره را تراشیده سپس با سنگ و ساروج، پایه‏ هاى پل را به وجود مى ‏آوردند. در ساختن پل شهرستان نیز از همین شیوه استفاده شده است و پایه ‏ها را از سنگ لاشه و ساروج ساخته ‏اند.

مقاله مرتبط : “پل خواجو اصفهان“

اکثریت گردشگران و جهانگردان در باره پل شهرستان، به تفصیل مطلب نوشته و آن را توصیف کرده اند. فرد ریچاردز از این پل به عنوان یک پل جنگی و نظامی یاد کرده و آن را تنها نمونه ای از پل های جنگی قدیم می داند. در سال های اخیر، پل شهرستان نیز مانند سایر پل هائی که بر روی زاینده رود احداث شده، مورد مرمت قرار گرفته است. پل شهرستان از این نظر که قدیم ترین پل موجود در اصفهان است و از آثاری است که بنای آن به قبل از اسلام می رسد، حائز اهمیت بوده و به همین دلیل نیز مشهور است. این پل در تاریخ ۱ دی ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منبع : وبلاگ اقامت ۲۴